पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से शिफा शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

शिफा   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : बटे हुए सूत या चमड़े की डोर (जिससे जानवरों आदि को चलाने या भगाने के लिए मारते हैं)।

उदाहरण : जानवरों को वश में रखने के लिए चाबुक का इस्तेमाल किया जाता है।

पर्यायवाची : कोड़ा, चाबुक, चुटक, तोदन, साँटा, सांटा, हंटर

ପଶୁମାନଙ୍କୁ ଚଲେଇବା ବା ଘଉଡ଼େଇବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ସୂତା ବା ଚମଡ଼ାରେ ତିଆରି ଡ଼ୋରି

ପଶୁମାନଙ୍କୁ ଆୟତ୍ତରେ ରଖିବାପାଇଁ ଚାବୁକ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ
କୋରଡ଼ା, କୋଡ଼ା, ଚାବୁକ, ଛାଟ

An instrument with a handle and a flexible lash that is used for whipping.

whip
२. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : जन्म देने वाली स्त्री।

उदाहरण : पुत्र कुपुत्र हो सकता है लेकिन माता कभी कुमाता नहीं हो सकती।
मेरी माँ एक साध्वी महिला हैं।

पर्यायवाची : अंबा, अम्बा, अम्मा, अम्माँ, अम्मां, अम्मीं, अल्ला, जननी, जन्मदात्री, धात्री, प्रजायिनी, प्रसू, महतारी, माँ, मां, माई, माता, मातारी, मातृ, मातृका, मादर, माया, मैया, वरारणि, वालिदा

ଜନ୍ମ ଦେଉଥିବା ସ୍ତ୍ରୀ

ପୁତ୍ର କୁପୁତ୍ର ହୋଇପାରେ ମାତ୍ର ମା’ କେବେ କୁମାତା ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ମୋର ମା’ ଜଣେ ସାଧ୍ୱୀ ମହିଳା ଶ୍ୟାମା ଶୀଲାର ସଉତୁଣୀ ମା’
ଜନନୀ, ଜନ୍ମଦାତ୍ରୀ, ବୋଉ, ମାଆ, ମାତା, ମା’

A woman who has given birth to a child (also used as a term of address to your mother).

The mother of three children.
female parent, mother

३. संज्ञा / सजीव / वनस्पति

अर्थ : एक पौधा जिसकी जड़ मसाले के काम आती है।

उदाहरण : समय पर सिंचाई न होने के कारण हल्दी सूख गई।

पर्यायवाची : कावेरी, तमस्विनी, तुंगी, त्रियामा, दीर्घरागा, निशाह्वा, निशि, पवित्रा, पीता, पीतिका, प्रहर्षणी, मंगलप्रदा, मंगला, यामिनी, वरा, वरांगी, वरिष्ठा, वर्णदात्री, वर्णवती, वर्णविलासिनी, वेधमुख्यक, शिवा, शोभा, श्रीमत्, श्रीमान्, स्वर्णवर्णा, हरिद्रा, हलदी, हल्दी, हेमघ्ना, हेमरागिनी, हेर

ଏକ ଛୋଟ ଗଛ ଯାହାର ଚେର ମସଲା କାମରେ ଲାଗେ

ଠିକ୍ ସମୟରେ ଜଳସେଚନ ହୋଇନପାରିବା କାରଣରୁ ହଳଦୀ ଶୁଖି ଗଲା
ହରିଦ୍ରା, ହଳଦୀ

Widely cultivated tropical plant of India having yellow flowers and a large aromatic deep yellow rhizome. Source of a condiment and a yellow dye.

curcuma domestica, curcuma longa, turmeric
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग
    संज्ञा / सजीव / वनस्पति / झाड़ी

अर्थ : एक पौधे की जड़ जो मसाले और रँगाई के काम में आती है।

उदाहरण : हल्दी एक रोग प्रतिरोधक औषध है।

पर्यायवाची : कावेरी, तमस्विनी, तुंगी, त्रियामा, दीर्घरागा, निशाह्वा, निशि, पवित्रा, पीता, पीतिका, प्रहर्षणी, मंगलप्रदा, मंगला, यामिनी, लसा, वरा, वरांगी, वरिष्ठा, वर्णदात्री, वर्णवती, वर्णविलासिनी, शिवा, स्वर्णवर्णा, हरिद्रा, हलदी, हल्दी, हेमघ्ना, हेमरागिनी, हेर

ଗୋଟିଏ ଗଛ ଯାହାର ଚେର ମସଲା ଏବଂ ରଙ୍ଗ କରିବା କାମରେ ଆସେ

ହଳଦୀ ଏକ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଔଷଧ
ହରିଦ୍ରା, ହଳଦୀ

Ground dried rhizome of the turmeric plant used as seasoning.

turmeric
५. संज्ञा / भाग

अर्थ : कमल का मूल जो पतले लम्बे डंठल के रूप में होता है।

उदाहरण : शीला कमल ककड़ी की सब्जी बना रही है।

पर्यायवाची : कमल ककड़ी, कमल कन्द, कमल मूल, कमलकंद, कमलककड़ी, कमलमूल, तंतुर, तंतुल, नलनीरुह, नलिनीरुह, पद्मकंद, पद्मकन्द, पौष्कर, भसिंड, भसिंडा, भसींड, भसींडा, भसीड, भसीडा, भिस्स, भिस्सा, मुरार, मृणाल, शालिनी, शिफाक, शिफाकंद, शिफाकन्द

ପଦ୍ମର ମୂଳ ଯାହା ଲମ୍ବା ପତଳା ଡେମ୍ଫ ଭଳି ହୋଇଥାଏ

ଶୀଲା ପଦ୍ମମୂଳର ତରକାରି ତିଆରି କରୁଛି
କମଳ କନ୍ଦ, କମଳ ମୂଳ, ନଳିନୀରୁହ, ପଦ୍ମକନ୍ଦ, ପଦ୍ମନାଡ, ପଦ୍ମମୂଳ, ମୃଣାଳ
६. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / लता

अर्थ : जमीन पर फैलने या किसी आधार पर चढ़ने वाला कोमल पतला पौधा।

उदाहरण : लता बड़े पेड़ों के सहारे भी ऊपर चढ़ती है।

पर्यायवाची : बल्ली, बेल, लता, लती, वल्लरि, वल्लरी, वल्लि, वल्लिका, वल्ली, वीरुध, वेल्लि, व्रतति, व्रतती, स्कंधा, स्कन्धा

ଜମି ଉପରେ ମାଡ଼ୁଥିବା ବା କାହାରି ଆଶ୍ରୟ ନେଇ ଚଢ଼ୁଥିବା କୋମଳ ପତଳା ଗଛ

ଲତା ବଡ଼ ଗଛ ସାହାଯ୍ୟରେ ଉପରକୁ ମାଡ଼ିଯାଏ
ବଲ୍ଲୀ, ଲଟି, ଲତା

A plant with a weak stem that derives support from climbing, twining, or creeping along a surface.

vine
७. संज्ञा / जातिवाचक संज्ञा
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : जल का वह प्राकृतिक प्रवाह जो किसी पर्वत से निकलकर निश्चित मार्ग से होता हुआ समुद्र या किसी दूसरे बड़े जल प्रवाह में गिरता है।

उदाहरण : गंगा, यमुना, सरस्वती, सतलुज, कावेरी, सरयू आदि भारत की प्रमुख नदियाँ हैं।

पर्यायवाची : अग्रु, अपगा, अर्णा, आपगा, आपया, कल्लोलिनी, कूलवती, तटनी, तटिनी, तरंगवती, तरंगालि, तरंगिणी, तरनि, दरिया, नदिया, नदी, निम्नगा, निर्झरणी, पर्वतजा, पुलिनवति, वहती, विरेफ, वेगगा, शैवलिनी, सरि, सरिता, सलिला, स्रोतवती, स्रोतस्विनी, ह्रदिनी

ଜଳର ପ୍ରାକୃତିକ ପ୍ରବାହ ଯାହା କୌଣସି ପର୍ବତରୁ ବାହାରି ଏକ ନିଶ୍ଚିତ ମାର୍ଗରେ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇ ସମୁଦ୍ର ବା କୌଣସି ଭିନ୍ନ ଜଳ ପ୍ରବାହରେ ମିଶେ

ଗଙ୍ଗା, ଯମୁନା, ସରସ୍ୱତୀ, ସତଲେଜ, କାବେରୀ, ସରଯୂଆଦି ଭାରତର ପ୍ରମୁଖ ନଦୀ
ଅପଗା, କଲ୍ଲୋଳିନୀ, କୂଳବତୀ, ତଟିନୀ, ତରଙ୍ଗବତୀ, ତରଙ୍ଗିଣୀ, ନଦୀ, ନିର୍ଝରଣୀ, ସରିତା, ସ୍ରୋତବତୀ

A large natural stream of water (larger than a creek).

The river was navigable for 50 miles.
river
८. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : एक औषधीय वनस्पति की सुगंधित जड़।

उदाहरण : जटामासी का उपयोग विभिन्न प्रकार की औषधों के निर्माण में होता है।

पर्यायवाची : अमृतजटा, जटामाँसी, जटामासी, जटाला, जटावती, जटि, नंदिनी, नकुली, नन्दिनी, नलद, नलदा, बालछड़, भूतजटा, मिषिका, मृगभक्षा, यवफल, वह्विनि, शिखा, सुलोमनी, सुलोमशा

ଏକ ଔଷଧୀୟ ଗଛର ସୁଗନ୍ଧିତ ମୂଳ

ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଔଷଧ ତିଆରିରେ ଜଟାମାଂସୀ ମୂଳ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ
ଜଟାମାଂସୀ ମୂଳ
९. संज्ञा / सजीव / वनस्पति

अर्थ : एक औषधीय वनस्पति।

उदाहरण : जटामासी की सुगंधित जड़ बहुत ही गुणकारी होती है।

पर्यायवाची : अमृतजटा, आमिषी, जटामाँसी, जटामांसी, जटामासी, जटाला, जटावती, जटि, नंदिनी, नकुली, नन्दिनी, नलद, नलदा, बालछड़, भूतकेश, भूतजटा, मिषिका, मृगभक्षा, यवफल, वह्विनि, शिखा, सुलोमनी, सुलोमशा

ଏକ ଔଷଧୀୟ ଗଛ

ଜଟାମାଂସୀ ଗଛର ସୁଗନ୍ଧିତ ମୂଳ ଅତି ଗୁଣକାରୀ
ଜଟାମାଂସୀ ଗଛ
१०. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : बालों का वह गुच्छा जो हिंदू लोग सिर के ऊपरी मध्य भाग में रखते हैं।

उदाहरण : आज-कल के अधिकांश हिंदू चुटिया नहीं रखते।

पर्यायवाची : चिरकी, चिरुकी, चुंदी, चुटइया, चुटिया, चुरकी, चूला, चोटी, शिखंडिका, शिखा, शिखापाश, सटा

ହିନ୍ଦୁମାନେ ମୁଣ୍ଡ ଉପରର ମଧ୍ୟ ଭାଗରେ ରଖୁଥିବା ବାଳ ଗୁଚ୍ଛ

ଆଜିକାଲି ଅଧିକାଂଶ ହିନ୍ଦୁ ମୁଣ୍ଡରେ ଶିଖା ରଖୁନାହାଁନ୍ତି
ଚୂଟୀ, ଚୂଳ, ଶିଖା
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।