पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से विपर्यय शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

विपर्यय   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य

अर्थ : ऐसा उलट-फेर या परिवर्तन जिससे किसी क्रम के अन्तर्गत कोई कुछ आगे और कोई कुछ पीछे हो जाय या पारस्परिक स्थान-परिवर्तन करने वाला हेर-फेर।

उदाहरण : पिटारा और टिपारा में वर्ण विपर्यय है।

पर्यायवाची : क्रमभंग, व्यतिक्रम

ଏପରି ଫେରିଆସିବା ବା ଯେଉଁଥିରେ କାହାର କ୍ରମାନୁଯାୟୀ କିଏ କିଛି ଆଗରେ ଏବଂ କିଏ କିଛି ପଛରେ ରହେ ବା ପାରସ୍ପରିକ ସ୍ଥାନ-ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାର ଚମତ୍କାରିତା

ପିଟାର ଏବଂ ଟିପାରରେ ବର୍ଣ୍ଣ ବିପର୍ଯୟ ଥାଏ
ବିପର୍ଯୟ

The act of reversing the order or place of.

reversal, transposition
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / मनोवैज्ञानिक लक्षण

अर्थ : किसी को कुछ और ही या दूसरा समझने की क्रिया या भाव।

उदाहरण : अँधेरे में रस्सी को देखकर साँप का भ्रम हो जाता है।

पर्यायवाची : अध्यारोप, अध्यारोपण, अध्यास, अध्यासन, अवभास, आरोप, आरोपण, कन्फ्यूजन, कन्फ्यूज़न, धोखा, प्रतिभास, फेर, भरम, भ्रम, भ्रांत धारणा, भ्रांति, भ्रान्ति, मिथ्या ज्ञान, वहम, विभ्रम, शुबहा

କାହାକୁ ଅନ୍ୟ କିଛି ଭାବିବା, ବୁଝିବା କ୍ରିୟା ବା ଭାବ

ଅନ୍ଧାରରେ ଦଉଡ଼ିକୁ ଦେଖି ସାପର ଭ୍ରମ ହୋଇଥାଏ
ଧୋକା, ପ୍ରତିଭାସ, ବିଭ୍ରମ, ଭ୍ରମ, ଭ୍ରାନ୍ତଧାରଣା, ଭ୍ରାନ୍ତି, ମିଥ୍ୟାଜ୍ଞାନ

A mistake that results from taking one thing to be another.

He changed his name in order to avoid confusion with the notorious outlaw.
confusion, mix-up
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : वह कार्य जो लापरवाही या ग़लत विचार के कारण होता है।

उदाहरण : रमा ने अपने पिता से अपनी भूल की क्षमा माँगी।

पर्यायवाची : अनुबंध, अनुबन्ध, अपचार, अपराध, अशुद्धि, कज, कारस्तानी, कारिस्तानी, कुसूर, खता, ख़ता, गलती, ग़लती, चूक, त्रुटि, नागा, नुक़्स, नुक्स, भूल

ଅବହେଳା କିମ୍ବା ଭୁଲ୍‌ ବିଚାର କାରଣରୁ ହେଉଥିବା କାମ

ତୁମକୁ ଏହି ଭୁଲ୍‌ର ଦଣ୍ଡ ନିଶ୍ଚୟ ମିଳିବ ରମା ପିତାଙ୍କଠାରେ ନିଜ ଭୁଲ୍‌ପାଇଁ କ୍ଷମା ମାଗିଲା
ଅପରାଧ, ଅଶୁଦ୍ଧି, ତ୍ରୁଟି, ଭୁଲ୍‌

A wrong action attributable to bad judgment or ignorance or inattention.

He made a bad mistake.
She was quick to point out my errors.
I could understand his English in spite of his grammatical faults.
error, fault, mistake
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य

अर्थ : उलटकर फिर पहले रूप, स्थान आदि में आने की क्रिया।

उदाहरण : ग्रह दो प्रकार से प्रतिगमन करते हैं।

पर्यायवाची : परावर्तन, प्रतिगमन

ବୁଲିକରି ପୁଣି ପ୍ରଥମ ରୂପ, ସ୍ଥାନ ଆଦିକୁ ଆସିବାର କ୍ରିୟା

ଗ୍ରହ ଦୁଏ ପ୍ରକାରରେ ପ୍ରତିଗମନ କରନ୍ତି
ପରାବର୍ତ୍ତନ, ପ୍ରତିଗମନ

Returning to a former state.

regress, regression, retrogression, retroversion, reversion
५. संज्ञा / अवस्था

अर्थ : व्यवस्था का अभाव।

उदाहरण : अव्यवस्था के कारण कोई भी काम समय पर नहीं हुआ।

पर्यायवाची : अनवस्था, अव्यवस्था, बेक़ायदगी, बेकायदगी

ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଅଭାବ

ଅବ୍ୟବସ୍ଥା କାରଣରୁ କୌଣସି ବି କାମ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇପାରିଲା ନାହିଁ
ଅନିୟମିତତା, ଅବ୍ୟବସ୍ଥା, ଅବ୍ୟବସ୍ଥିତତା

A condition in which an orderly system has been disrupted.

disarrangement, disorganisation, disorganization
६. संज्ञा / अवस्था

अर्थ : किसी चीज़ के अस्तित्व की समाप्ति।

उदाहरण : पर्यावरण की देखभाल न करने से सृष्टि के विनाश की संभावना है।

पर्यायवाची : अंत, अनुघत, अन्त, अपचय, अपध्वंस, अपध्वन्स, अपहति, अपाय, अप्यय, अर्दन, अवक्षय, अवध्वंस, अवध्वन्स, अवसन्नता, अवसन्नत्व, अवसादन, उच्छित्ति, उच्छेद, उच्छेदन, उछेद, क्षय, तबाही, तलफ़ी, तलफी, ताराज, दलन, ध्वंस, ध्वन्स, नाश, नास, निपात, न्यय, पराभव, पामाली, फना, फ़ना, बरबादी, लोप, विघात, विच्छेद, विध्वंस, विध्वन्स, विनाश, विलुप्ति, विलोप, संहार, सफाया

କୌଣସି ଜିନିଷର ଅସ୍ତିତ୍ୱର ସମାପ୍ତି

ବିନାଶ ସମୟରେ ବୁଦ୍ଧି ଭ୍ରଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ
ଅନ୍ତ, ଅବଧ୍ୱଂସ, ଧ୍ୱଂସ, ନାଶ, ବିଧ୍ୱଂସ, ବିନାଶ, ବିଲୋପ, ଲୋପ, ସଂହାର

An event (or the result of an event) that completely destroys something.

demolition, destruction, wipeout
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।