पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से रुख शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

रुख   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु

अर्थ : गले के ऊपर के अंग का अगला भाग।

उदाहरण : राम का चेहरा खुशी से दमक रहा था।
इन बच्चों की शक्ल आपस में बहुत मिलती है।
आप ज़रा रुख़ से नक़ाब तो हटाइए।

पर्यायवाची : आनन, आस्य, चेहरा, मुँह, मुख, मुख मंडल, मुखड़ा, रुख़, वदन, शकल, शक्ल, सूरत

ଗଳାର ଉପର ଅଙ୍ଗର ମନ୍ୟ ଭାଗ

ରାମର ମୁହଁ ଖୁସିରେ ଝଲକୁଥିଲା ଏ ପିଲାମାନଙ୍କ ମୁହଁ ସମାନ ଦିଶୁଛି ଆପଣ ଟିକେ ମୁହଁରୁ ଓଢ଼ଣା ଉଠାନ୍ତୁ
ଆନନ, ଚେହେରା, ବଦନ, ମୁଖ ମଣ୍ଡଳ, ମୁହଁ

The front of the human head from the forehead to the chin and ear to ear.

He washed his face.
I wish I had seen the look on his face when he got the news.
face, human face
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : किसी ओर होने या करने की क्रिया या विस्तार।

उदाहरण : ओसामा एक बहुत बड़ी पूँजी का रुख़ एक विशेष जिहादी संगठन की ओर करना चाहता था।

पर्यायवाची : रुख़

କୌଣସିଟିର ବିସ୍ତାର ହେବା ବା କରିବାର କ୍ରିୟା

ଓସାମା ଏକ ଅକଳନ ପୁଞ୍ଜି ରଖି ଗୋଟିଏ ବିଶେଷଧରଣର ଜିହାଦୀ ସଂଗଠନ କରିବା ପାଇଁ ମନସ୍ଥ କରିଥିଲା
ରଖି
३. संज्ञा / भाग

अर्थ : किसी वस्तु आदि के सामने का या अग्र भाग या वह भाग जिधर से उसका उपयोग हो।

उदाहरण : इस कम्प्यूटर का मुँह मेरी तरफ घुमा दो।
मुहम्मद शाह के घर का रुख़ किधर है?

पर्यायवाची : आस्य, चेहरा, मुँह, मुख, रुख़

କୌଣସି ବସ୍ତୁର ସାମନା ବା ଉପର ଭାଗ ବା ଯେଉଁ ଭାଗରେ ଏହାର ଉପଯୋଗ କରାଯାଏ

ଏହି କମ୍ପ୍ୟୁଟରର ମୁହଁକୁ ମୋ ଆଡକୁ ଘୁରାଇ ଦିଅ୤
ମୁଖ, ମୁହଁ

The striking or working surface of an implement.

face
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : शतरंज का एक मोहरा।

उदाहरण : शतरंज में हाथी हमेशा सीधे चलता और सीधे मारता है।

पर्यायवाची : कश्ती, किश्ती, पील, फ़ीला, फीला, हाथी

ପଶା ଖେଳର ଏକ ଦାନ

ପଶା ଖେଳରେ ହାତୀ ସଦାବେଳେ ସିଧା ଚାଲେ ଓ ସିଧା ମାରେ
ହାତୀ

(chess) the piece that can move any number of unoccupied squares in a direction parallel to the sides of the chessboard.

castle, rook
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त

अर्थ : चेहरे या मुख की आकृति से प्रकट होने वाले मन के भाव।

उदाहरण : पिताजी का रुख़ देखकर मैं सहम गई।

पर्यायवाची : एक्प्रेशन, भावाभिव्यक्ति, रुख़

ଚେହେରା ବା ମୁଁହର ଆକୃତିରୁ ପ୍ରକଟ ହେଉଥିବା ମନର ଭାବ

ବାପାଙ୍କ ଚେହେରା ଦେଖି ମୁଁ ଭୟଭୀତ ହୋଇଗଲି
ଚେହେରା, ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀ, ମନୋବୃତ୍ତି, ହାବଭାବ
६. संज्ञा / अवस्था / शारीरिक अवस्था

अर्थ : शरीर की वह स्थिति जिसके द्वारा चित्त का भाव प्रकट होता है।

उदाहरण : सहयात्री की चेष्टाएँ देख हम सतर्क हो गए।

पर्यायवाची : अंदाज, अंदाज़, अध्यवसान, अन्दाज, अन्दाज़, आँगिक, आंगिक, चेष्टा, रुख़, हाव-भाव, हावभाव

ଶରୀରର ଯେଉଁ ସ୍ଥିତିରୁ ଚିତ୍ତର ଭାବ ପ୍ରକଟ ହୁଏ

ସହଯାତ୍ରୀଙ୍କ ହାବଭାବ ଦେଖି ଆମେ ସତର୍କ ହୋଇଗଲୁ
ଭାବ, ହାବଭାବ

Dignified manner or conduct.

bearing, comportment, mien, presence
७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु

अर्थ : मुँह के दोनों ओर हड्डी और कनपटी के बीच का कोमल भाग।

उदाहरण : धूप से उसके गाल लाल हो गए हैं।

पर्यायवाची : अलिक, कपोल, गाल, रुख़

ମୁହଁର ଦୁଇପାଖରେ ଥିବା ହାଡ଼ ଏବଂ କାନମୁଣ୍ଡାର ମଧ୍ୟରେ ଥିବା କୋମଳ ଭାଗ

ଖରାରେ ତାର ଗାଲ ଲାଲ ହୋଇଯାଇଛି
ଗାଲ

Either side of the face below the eyes.

cheek
८. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / झाड़ी

अर्थ : बेंत की तरह का एक प्रसिद्ध पौधा जिसकी डंठलों से कलमें, चटाइयाँ आदि बनती हैं।

उदाहरण : श्याम नरकट की कलम से लिख रहा है।

पर्यायवाची : इक्ष्वांलिका, दीर्घवंश, नड़, नरकट, नरकल, नरकस, नरकुल, नरसल, पत्राढ्य, राम-बान, रामबान, रुक्ष, वृहन्नाल

ବେତ ଭଳି ଏକ ପ୍ରକାରର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ବୁଦାଳିଆଗଛ ଯାହାର ଶାଖାରୁ କଲମ, ଆସନଆଦି ତିଆରି ହୁଏ

ଶ୍ୟାମ ନରକଟ କଲମରେ ଲେଖୁଛି
ନରକଟ

Grasslike or rushlike plant growing in wet places having solid stems, narrow grasslike leaves and spikelets of inconspicuous flowers.

sedge
९. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : क्षितिज वृत्त के चार माने हुए विभागों में से किसी एक ओर का विस्तार।

उदाहरण : मेरा घर यहाँ से उत्तर दिशा में है।
हवा का रुख बदल गया है।

पर्यायवाची : ककुभ, ककुभा, दिक्, दिशा, रुख़

ଦିଗନ୍ତବୃତ୍ତର ଚାରିଭାଗରୁ କୌଣସି ଗୋଟିଏର ବିସ୍ତାର

ମୋ ଘର ଏ କ୍ଷେତ୍ରର ଉତ୍ତର ଦିଗରେ ପବନର ଦିଗ ବଦଳି ଯାଇଛି
ଦିଗ, ଦିଶା

The spatial relation between something and the course along which it points or moves.

He checked the direction and velocity of the wind.
direction
१०. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / मनोवैज्ञानिक लक्षण

अर्थ : किसी काम या बात के संबंध में मनुष्य का वह मनोगत भाव जो उसे कुछ करने या न करने के लिए प्रवृत्त करता है।

उदाहरण : चीन के रुख़ के अनुसार ही भारत ने उसका जवाब दिया।

पर्यायवाची : रवैया, रुख़

କୌଣସି କାମ ବା କଥାରେ ସମ୍ବନ୍ଧାନ୍ବିତ ମନୁଷ୍ୟର ସେହି ମନୋଗତ ଭାବ ଯାହା ତାକୁ କିଛି କରିବା ବା ନକରିବା ନିମନ୍ତେ ପ୍ରବୃତ୍ତ କରିଥାଏ

ଚୀନର ରୁକ୍ଷତା ଅନୁସାରେ ଭାରତ ଏହାର ଜବାବ୍‌ ଦେଲା
ରୁକ୍ଷତା

A complex mental state involving beliefs and feelings and values and dispositions to act in certain ways.

He had the attitude that work was fun.
attitude, mental attitude
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।