पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से केन्द्र शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

केन्द्र   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / स्थान

अर्थ : किसी वृत्त या परिधि या पंक्ति के ठीक बीचों-बीच का बिन्दु या भाग।

उदाहरण : इस वृत्त के केंद्र बिंदु से जाती हुई एक रेखा खींचो।

पर्यायवाची : केंद्र, केंद्र बिंदु, केन्द्र बिन्दु, नाभि, मध्य बिंदु, मध्य-बिन्दु, मरकज, मरकज़

କୌଣସି ବୃତ ବା ପରିଧି ବା ପଂକ୍ତିର ଠିକ୍‌ ମଧ୍ୟ ଭାଗୀୟ ବିନ୍ଦୁ ବା ଭାଗ

ଏହି ବୃତ୍ତର କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁରୁ ଏକ ରେଖା ଟାଣ
କେନ୍ଦ୍ର, କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ, ବିନ୍ଦୁନାଭି, ମଧ୍ୟବିନ୍ଦୁ

A point equidistant from the ends of a line or the extremities of a figure.

center, centre, midpoint
२. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : जन्मकुंडली में ग्रहों का पहला, चौथा, सातवाँ और दसवाँ स्थान।

उदाहरण : ज्योतिषी जी केंद्र को शुभ फलदायी बता रहे हैं।

पर्यायवाची : केंद्र

ଜନ୍ମକୁଣ୍ଡଳୀରେ ଗ୍ରହଙ୍କ ପ୍ରଥମ, ଚତୁର୍ଥ, ସପ୍ତମ ଏବଂ ଦଶମତମ ସ୍ଥାନ

ଜ୍ୟୋତିଷେ କେନ୍ଦ୍ରକୁ ଶୁଭ ଫଳଦାୟୀ ବୋଲି କହୁଛନ୍ତି
କେଂଦ୍ର, କେନ୍ଦ୍ର
३. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु

अर्थ : वह वस्तु जिसमें आपकी रुचि हो या जिस पर आपका ध्यान केंद्रित हो।

उदाहरण : मैदान में खेल रहे खिलाड़ी दर्शकों के आकर्षण का केंद्र होते हैं।

पर्यायवाची : केंद्र

ଆପଣଙ୍କ ରୁଚିଥିବା ବା ଆପଣଙ୍କ ଧ୍ୟାନ କେନ୍ଦ୍ରିତ ହୋଇଥିବା ବସ୍ତୁ

ପଡିଆର ଖେଳୁଥିବା ଖେଳାଳି ଦର୍ଶକଙ୍କ ଆକର୍ଷଣର କେନ୍ଦ୍ର ହୋଇଥାଏ
କେଂଦ୍ର, କେନ୍ଦ୍ର

The object upon which interest and attention focuses.

His stories made him the center of the party.
center, center of attention, centre, centre of attention
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : वह भवन जो किसी विशेष काम के लिए समर्पित हो या जहाँ कोई विशेष काम होता हो।

उदाहरण : वे लोग शोध के लिए एक अलग केंद्रीय भवन बनाना चाहते हैं।

पर्यायवाची : केंद्र, केंद्रीय भवन, केन्द्रीय भवन, सेंटर, सेन्टर

ବିଶେଷ କାମପାଇଁ ସମର୍ପିତ ବା ଯେଉଁଠାରେ କିଛି ବିଶେଷ କାମ ହେଉଥିବା କୋଠାଘର

ଏହି ଲୋକସବୁ ନିର୍ମଳୀକରଣପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଅଲଗା କୋଠଘର ତିଆରି କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି
କୋଠଘର, ସେଣ୍ଟର

A building dedicated to a particular activity.

They were raising money to build a new center for research.
center, centre
५. संज्ञा / निर्जीव / स्थान

अर्थ : परमाणु का मध्य भाग जिसमें धनात्मक आवेश होता है।

उदाहरण : नाभिक में प्रोटान और न्युट्रान दोनों होते हैं।

पर्यायवाची : केंद्र, नाभिक

ପରମାଣୁ ମଧ୍ୟଭାଗରେ ଯେଉଁଠି ଧନାତ୍ମକ ଆବେଶ ଥାଏ

ପରମାଣୁ ନାଭିକେନ୍ଦ୍ରରେ ଉଭୟ ପ୍ରୋଟନ୍ ଓ ନ୍ୟୁଟ୍ରନ୍ ଥାଏ
କେନ୍ଦ୍ର, ନାଭିକେନ୍ଦ୍ର

The positively charged dense center of an atom.

nucleus
६. संज्ञा / भाग

अर्थ : बीच का भाग या स्थान।

उदाहरण : घर के मध्य में आँगन है।

पर्यायवाची : अभ्यंतर, अभ्यन्तर, अवांतर, अवान्तर, केंद्र, बीच, मध्य, मरकज, मरकज़, हृदयस्थल, हृदयस्थली

ମଧ୍ୟ ଭାଗ ବା ସ୍ଥାନ

ଘରର ମଝିରେ ଅଗଣା ଅଛି
କେନ୍ଦ୍ର, ମଝି, ମଧ୍ୟ

An area that is approximately central within some larger region.

It is in the center of town.
They ran forward into the heart of the struggle.
They were in the eye of the storm.
center, centre, eye, heart, middle
७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति
    संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : वह मूल या मुख्य कार्यालय जहाँ से चारों ओर दूर-दूर तक फैले हुए अन्य कार्यालयों का संचालन होता है।

उदाहरण : भारत की राजधानी दिल्ली होने के कारण सभी राजनीतिक दलों का प्रधान कार्यालय दिल्ली में ही है।

पर्यायवाची : केंद्र, केंद्रीय कार्यालय, केन्द्रीय कार्यालय, पीठिका, प्रधान कार्यालय, प्रमुख कार्यालय, मुख्य कार्यालय, मुख्यालय, सदर, हेडक्वार्टर, हेडक्वॉर्टर

ଚାରିଆଡ଼କୁ ବା ଦୂରଦୂରାନ୍ତ ବିସ୍ତାରିତ ହୋଇଥିବା ଅନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକୁ ସଂଚାଳିତ କରୁଥିବା ମୂଳ ବା ମୁଖ୍ୟ କାର୍ୟାଳୟ

ଭାରତର ରାଜଧାନୀ ଦିଲ୍ଲୀ ହେବା କାରଣରୁ ସବୁ ରାଜନୈତିକ ଦଳର ପ୍ରଧାନ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଅଛି
କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କାର୍ୟାଳୟ, ପ୍ରଧାନ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ, ମୁଖ୍ୟ କାର୍ୟାଳୟ, ମୁଖ୍ୟାଳୟ, ସଦର

(usually plural) the office that serves as the administrative center of an enterprise.

Many companies have their headquarters in New York.
central office, headquarters, home base, home office, main office
८. संज्ञा / समूह

अर्थ : किसी राज्य या राष्ट्र की वह सर्वप्रधान सरकार या शासन सत्ता जिसका प्रमुख स्थान उसकी राजधानी में होता है और जो वहाँ से सारे देश पर शासन करती है।

उदाहरण : पार्टीवाद से ऊपर उठकर केंद्र सरकार को सभी राज्यों की सरकारों की मदद करनी चाहिए।

पर्यायवाची : केंद्र, केंद्र सरकार, केंद्रीय सरकार, केन्द्र सरकार, केन्द्रीय सरकार

କୌଣସି ରାଜ୍ୟ ବା ରାଷ୍ଟ୍ରର ସର୍ବପ୍ରଧାନ ସରକାର ବା ଶାସନସତ୍ତା ଯାହାର ମୁଖ୍ୟସ୍ଥାନ ସେହି ରାଜଧାନୀରେ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଯାହା ସେଠାରୁ ସାରାଦେଶଉପରେ ଶାସନ କରିଥାଏ

ଦଳୀୟବାଦରୁ ଉପରକୁ ଉଠି କେନ୍ଦ୍ରସରକାର ସବୁ ରାଜ୍ୟର ସରକାରଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ
ଆବଶ୍ୟକ

A government with strong central powers.

federal government
९. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : वह स्थान जो किसी कार्य आदि के लिए नियत हो या वहाँ कोई कार्य विशेष रूप से होता हो।

उदाहरण : दिल्ली नेताओं के लिए एक राजनैतिक केंद्र है।

पर्यायवाची : अड्डा, केंद्र, केंद्र स्थान, केंद्रस्थल, केंद्रीय स्थान, केन्द्र स्थान, केन्द्रस्थल, केन्द्रीय स्थान

ସେହି ସ୍ଥାନ ଯାହା କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟ ନିମନ୍ତେ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ହୋଇଛି ବା ସେଠାରେ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟ ବିଶେଷ ରୂପରେ ହୋଇଥାଏ

ଦିଲ୍ଲୀ ନେତାମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ଗୋଟିଏ ରାଜନୈତିକ କେନ୍ଦ୍ର
ଆଡ଼୍‌ଡ଼ା, କେନ୍ଦ୍ର, କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ଥଳ, କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସ୍ଥାନ
१०. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : किसी विशेष कार्य के लिए कुछ लोगों के मिलने या इकट्ठा होने या रहने की जगह।

उदाहरण : यह शहर असामाजिक तत्वों का अड्डा बन गया है।

पर्यायवाची : अड्डा, केंद्र, गढ़

କୌଣସି ବିଶେଷ କାର୍ଯ୍ୟ ନିମନ୍ତେ କିଛି ଲୋକ ମିଳିତ ବା ଏକାଠି ହେବା ବା ରହିବାର ଜାଗା

ଏହି ସହର ଅସାମାଜିକ କାରଣର ଆଡ଼୍‌ଡ଼ା ବନିଯାଇଛି ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ସମୟରେ ଲକ୍ଷ୍ନୌ କ୍ରାନ୍ତିକାରୀମାନଙ୍କ ଆଡ଼୍‌ଡ଼ା ପାଲଟିଯାଇଥିଲା
ଆଡ଼୍‌ଡ଼ା, କେନ୍ଦ୍ର, ଗଡ଼, ପେଣ୍ଠସ୍ଥଳୀ
११. संज्ञा / भाग

अर्थ : किसी वस्तु का वह केन्द्रीय अंश या भाग जहाँ से उसके सभी छोर समान दूरी पर पड़ते हों।

उदाहरण : आँगन के बीच में मंदिर है।
बेर के बीच में गुठली होती है।

पर्यायवाची : केंद्र, बीच, मध्य

କୌଣସି ବସ୍ତୁର ସେହି କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଅଂଶ ବା ଭାଗ ଯେଉଁଠି ତାହାର ସମସ୍ତ ପ୍ରାନ୍ତ ସମାନ ଦୂରତାରେ ପଡେ

ଅଗଣାର ମଝିରେ ମନ୍ଦିର ବରକୋଳିର ମଝିରେ ମଞ୍ଜି
କେନ୍ଦ୍ରରେ, ମଝିରେ, ମଧ୍ୟ

A point equidistant from the ends of a line or the extremities of a figure.

center, centre, midpoint
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।