पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से नजर शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

नजर   संज्ञा, विदेशी (अरबी)

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : वह वृत्ति या शक्ति जिससे मनुष्य या जीव सब चीज़ें देखते हैं।

उदाहरण : गिद्ध की दृष्टि बहुत तेज़ होती है।

पर्यायवाची : दृष्टि, दृष्टि क्षमता, नज़र, निगाह, विजन

ସେହି ବୃତ୍ତି ବା ଶକ୍ତି ଯେଉଁଥିରେ ମନୁଷ୍ୟ ବା ଜୀବ ସବୁ ଜିନିଷ ଦେଖି ପାରନ୍ତି

ଶାଗୁଣାର ଦୃଷ୍ଟି ବହୁତ ତେଜ୍ ହୋଇଥାଏ
ଦୃଷ୍ଟି, ଦୃଷ୍ଟିକ୍ଷମତା

The ability to see. The visual faculty.

sight, vision, visual modality, visual sense
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : देखने की क्रिया या ढंग।

उदाहरण : उनकी दृष्टि देखकर ही हम समझ गए कि वे बहुत गुस्से में हैं।
उसकी चंचल चितवन मोहक थी।

पर्यायवाची : ईक्षा, चितवन, तेवर, त्योरी, त्यौरी, दृष्टि, नज़र, निगाह, प्रतिकाश, विजन

ଦେଖିବା କ୍ରିୟା ବା ଢଙ୍ଗ

ତାଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ହିଁ ଆମେ ବୁଝିଗଲୁ ଯେ ସେ ବହୁତ ରାଗରେ ଅଛନ୍ତି ତାର ଚଞ୍ଚଳ ଦୃଷ୍ଟିପାତ ଭାରି ମୋହକ
ଦୃଷ୍ଟି, ଦୃଷ୍ଟିପାତ, ନଜର

The act of directing the eyes toward something and perceiving it visually.

He went out to have a look.
His look was fixed on her eyes.
He gave it a good looking at.
His camera does his looking for him.
look, looking, looking at
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : यह देखने की क्रिया कि सब बातें ठीक हैं या नहीं।

उदाहरण : यह काम राम की निगरानी में हो रहा है।

पर्यायवाची : अभिगुप्ति, देख-रेख, देखरेख, नज़र, निगरानी, निगहबानी, निरीक्षण, पर्यवेक्षण, संभार, सम्भार

ଏହା ଦେଖିବାର କ୍ରିୟା ଯେ ସବୁ ବିଷୟଗୁଡ଼ିକ ଠିକ ଅଛି କି ନାହିଁ

ରାମର ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣରେ ଏହି କାମ ହେଉଛି
ଦେଖାଚାହାଁ, ନିରୀକ୍ଷଣ, ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ

Attention and management implying responsibility for safety.

He is in the care of a bodyguard.
care, charge, guardianship, tutelage
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त

अर्थ : अंतःकरण या मन की वह वृति या शक्ति जो उसे किसी चीज या बात का बोध कराती, उसमें कोई धारणा उत्पन्न करती अथवा कोई स्मृति जाग्रत करती है।

उदाहरण : मैंने उन्हें एक बार देखा तो है पर उनकी आकृति अभी ध्यान में नहीं आ रही है।

पर्यायवाची : खयाल, ख़याल, ख़्याल, ख्याल, तसव्वर, तसव्वुर, तसौवर, ध्यान, नज़र, याद, सुध, सुधि, स्मृति

କୌଣସି ଧାରଣା ଉତ୍ପନ୍ନ କରୁଥିବା ଅଥବା କୌଣସି ସ୍ମୃତିକୁ ଜାଗ୍ରତ କରୁଥିବା ଅନ୍ତଃକରଣ ବା ମନର ସେହି ବୃତ୍ତି ବା ଶକ୍ତି ଯାହା କୌଣସି ବସ୍ତୁ ବା ଭାଷାକୁ ବୋଧ କରାଇଥାଏ

ମୁଁ ତାଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ଥର ଦେଖିଥିଲି ତ ସେଥିପାଇଁ ତାଙ୍କର ରୂପ ବର୍ତ୍ତମାନ ମନେ ପଡୁନାହିଁ
ଖିଆଲ୍ ଆସିବା, ଧ୍ୟାନ ଆସିବା, ମନେ ପଡିବା
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म

अर्थ : गुण-दोष का ठीक-ठीक पता लगाने वाली दृष्टि।

उदाहरण : उसकी पहचान की दाद देनी चाहिए।

पर्यायवाची : नज़र, निगाह, परख, पहचान, पहिचान

ଗୁଣ-ଦୋଷ ଠିକ-ଠିକ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରୁଥିବା ଦୃଷ୍ଟି

ତାଙ୍କ ଚିହ୍ନରାଗୁଣ ପ୍ରଶଂସାଯୋଗ୍ୟ
ଚିହ୍ନରାଗୁଣ
६. संज्ञा / निर्जीव / घटना / घातक घटना

अर्थ : किसी सुंदर या प्रिय मनुष्य या वस्तु पर पड़ने वाली दृष्टि का बुरा प्रभाव।

उदाहरण : माँ ने बच्चे को लोगों की नज़र से बचाने के लिए उसके माथे पर काला टीका लगा दिया।

पर्यायवाची : कुदृष्टि, डीठ, नज़र, बुरी नज़र

କୌଣସି ସୁନ୍ଦର ବା ପ୍ରିୟ ମନୁଷ୍ୟ ବା ବସ୍ତୁ ଉପରେ ପଡ଼ୁଥିବା ଦୃଷ୍ଟିର ଖରାପ ପ୍ରଭାବ

ଲୋକଙ୍କ ନଜର ଦୃଷ୍ଟିରୁ ବଞ୍ଚାଇବାପାଇଁ ମା’ ତାର ପିଲା ମଥାରେ କଳା ଟୋପା ଲଗାଇଦେଲେ
କୁଦୃଷ୍ଟି, କୁନଜର, ଖରାପ ଦୃଷ୍ଟି, ନଜର

A look that is believed to have the power of inflicting harm.

evil eye
७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु

अर्थ : वह वस्तु जो किसी समारोह में या किसी से मिलने पर उसको भेंट स्वरूप दी जाती है।

उदाहरण : जन्मदिन पर उसको ढेर सारे उपहार मिले।

पर्यायवाची : अँकोर, अंकोर, अकोर, अरघ, अर्घ, उपहार, गिफ्ट, तोहफ़ा, तोहफा, नजराना, नज़र, नज़राना, पेशकश, प्रदेय, प्रयोग, फल फूल, फल-फूल, भेंट, सौगात

କୌଣସି ସମାରୋହରେ କିମ୍ବା କାହାକୁ ଦେଖାକରି ତାକୁ ଉପହାର ସ୍ୱରୂପ ଦିଆଯାଉଥିବା ବସ୍ତୁ

ଜନ୍ମଦିନରେ ତାକୁ ବହୁତ ଉପହାର ମିଳେ
ଉପହାର, ଭେଟି

Something acquired without compensation.

gift
८. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : किसी वस्तु को देखने या किसी विषय पर विचार करने की वृत्ति या ढंग।

उदाहरण : हमारे दृष्टिकोण से आपका यह काम अनुचित है।
आधुनिक युग में अपना परिप्रेक्ष्य सबके समक्ष लाना अत्यावश्यक है।

पर्यायवाची : आलोक, दृष्टि, दृष्टिकोण, नजरिया, नज़र, नज़रिया, निगाह, परिप्रेक्ष्य, सोच

କୌଣସି ବସ୍ତୁକୁ ଦେଖିବା ବା କିଛି ବିଷୟ ସମ୍ପର୍କରେ ବିଚାର କରିବାର ବୃତ୍ତି ବା ଢଙ୍ଗ

ଆମ ଦୃଷ୍ଟି କୋଣରେ ଆପଣଙ୍କର ଏହି କାମ ଅନୁଚିତ
ଦୃଷ୍ଟି, ଦୃଷ୍ଟି କୋଣ, ନଜର, ବିଚାର

A mental position from which things are viewed.

We should consider this problem from the viewpoint of the Russians.
Teaching history gave him a special point of view toward current events.
point of view, stand, standpoint, viewpoint
९. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : किसी पर दिया जाने वाला ध्यान।

उदाहरण : अमरीका की नज़रें विश्व के हर देश पर है।

पर्यायवाची : नज़र

କାହା ଉପରେ ଦିଆଯାଉଥିବା ଧ୍ୟାନ

ଆମେରିକାର ଦୃଷ୍ଟି ବିଶ୍ବର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶ ଉପରେ ରହିଛି
ଦୃଷ୍ଟି, ନଜର
१०. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : किसी की गतिविधियों आदि पर गुप्त देख-रेख।

उदाहरण : पुलिस ने उस चोर पर नज़र रखी है।

पर्यायवाची : नज़र, निगाह

କାହାରି ଗତିବିଧି ଆଦି ଉପରେ ଗୁପ୍ତ ଦୃଷ୍ଟି

ସେ ଚୋର ଉପରେ ପୋଲିସ୍‌ ନଜର ରଖିଛି
ନଜର, ନିଘା
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।