पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से इंद्रिय शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

इंद्रिय   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु

अर्थ : शरीर के वे अवयव जिनके द्वारा विषयों का ज्ञान होता है।

उदाहरण : आँख, कान, नाक आदि इंद्रिय हैं।

पर्यायवाची : आकर्ष, इंद्री, इन्द्रिय, इन्द्री, गो, ज्ञान साधन

ଶରୀରର ଯେଉଁ ଅବୟବଦ୍ୱାରା ବିଷୟ ଜ୍ଞାନ ହୁଏ

ଆଖି, କାନ, ନାକଆଦି ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ
ଇନ୍ଦ୍ରିୟ, ଇନ୍ଦ୍ରୀ

An organ having nerve endings (in the skin or viscera or eye or ear or nose or mouth) that respond to stimulation.

receptor, sense organ, sensory receptor
२. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : वह इंद्रिय जिससे बाह्य विषयों का ज्ञान हो।

उदाहरण : आँख एक ज्ञानेंद्रिय है।
ज्ञानेन्द्रियाँ पाँच होती हैं दर्शनेंदिय, श्रवनेंद्रिय, घ्राणेंद्रिय, रसनेंदिय और स्पर्शेन्द्रिय।

पर्यायवाची : आकर्ष, इंद्री, इन्द्रिय, इन्द्री, गो, ज्ञान साधन, ज्ञानेंद्रिय, ज्ञानेन्द्रिय

ବାହାର ବିଷୟରେ ଜ୍ଞାନ ଥିବା ଇନ୍ଦ୍ରିୟ

ଆଖି ଗୋଟିଏ ଜ୍ଞାନେନ୍ଦ୍ରିୟ ଜ୍ଞାନେନ୍ଦ୍ରିୟ ହେଉଛି ପାଞ୍ଚଟି- ଦର୍ଶନେନ୍ଦ୍ରିୟ,ଶ୍ରବଣେନ୍ଦ୍ରିୟ,ଘ୍ରାଣେନ୍ଦ୍ରିୟ,ରସନେନ୍ଦ୍ରିୟ ଏବଂ ସ୍ପର୍ଶେନ୍ଦ୍ରିୟ
ଜ୍ଞାନେନ୍ଦ୍ରିୟ

The faculty through which the external world is apprehended.

In the dark he had to depend on touch and on his senses of smell and hearing.
sensation, sense, sensory faculty, sentience, sentiency
३. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : वे जननांग जो बाहर से दिखाई देते हैं।

उदाहरण : बहुत लोग जननेंद्रिय संबंधी रोगों का इलाज़ करवाने में हिचकिचाते हैं।

पर्यायवाची : इंद्री, इन्द्रिय, इन्द्री, गुप्तांग, जनन इंद्रिय, जननेंद्रिय, जननेन्द्रिय, जनेंद्रिय, जनेन्द्रिय, बाह्य जननांग

ଯେଉଁ ଇନ୍ଦ୍ରିୟଦ୍ୱାରା ପ୍ରାଣୀ ସନ୍ତାନ ଉତ୍ପନ୍ନ କରନ୍ତି

ଏଠାରେ ଜନନେନ୍ଦ୍ରିୟ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୋଗର ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ
ଗୁପ୍ତାଙ୍ଗ, ଜନନଇନ୍ଦ୍ରିୟ, ଜନନେନ୍ଦ୍ରିୟ, ଜନେନ୍ଦ୍ରିୟ

Any organ involved in sexual reproduction.

reproductive organ, sex organ
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु

अर्थ : पुरुष का वह जनन अंग जिससे संभोग किया जाता है।

उदाहरण : लंड शरीर का बहुत ही नाजुक अंग होता है।

पर्यायवाची : आलतलौड़ा, इंद्री, इन्द्रिय, इन्द्री, कामायुध, डंडी, नस, पुरुष जननेंद्रिय, पुरुष जननेन्द्रिय, पुरुषेंद्रिय, भुन्नास, मूष्कर, रतिसाधन, लंड, लण्ड, लाँगल, लाँगूल, लाँड़, लांगल, लाङ्गल, लाड़, लिंग, लिंगेन्द्रिय, शिश्न, शेव

ପୁରୁଷର ଜନନ ଅଙ୍ଗ

ଲିଙ୍ଗ ଶରୀରର ଏକ ସୁକୁମାର ଅଙ୍ଗ
ପୁରୁଷ ଜନନେନ୍ଦ୍ରିୟ, ଲିଙ୍ଗ, ଲିଙ୍ଗେନ୍ଦ୍ରିୟ, ଶିଶ୍ନ
५. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु

अर्थ : शरीर की वह धातु जिससे उसमें बल, तेज और कान्ति आती है और सन्तान उत्पन्न होती है।

उदाहरण : वह वीर्य संबंधी रोग से पीड़ित है।

पर्यायवाची : इन्द्रिय, धातु, धातुप्रधान, धातुराजक, नुत्फा, पुंसत्व, पुंस्त्व, बीज, मज्जारस, रेत, रेतन, रेतस्, रेत्र, वीर्य, वृष्ण्य, शुक्र, शुचीरता, शुचीर्य, शुटीर्य, हिरण्य, हीर

ଶରୀରର ସେହି ଧାତୁ ଯାହାଦ୍ୱାରା ତାହାର ବଳ, ତେଜ ଓ କାନ୍ତି ଆସେ ଏବଂ ସନ୍ତାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ

ସେ ବୀର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ବନ୍ଧୀ ରୋଗରେ ପୀଡ଼ିତ
ଧାତୁ, ବୀର୍ଯ୍ୟ, ରେତ, ଶୁକ୍ରାଣୁ

The thick white fluid containing spermatozoa that is ejaculated by the male genital tract.

come, cum, ejaculate, seed, semen, seminal fluid
६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : कुश्ती का एक पेंच।

उदाहरण : पहलवान ने विजय पाने के लिए इंद्रिय का उपयोग किया।

पर्यायवाची : इन्द्रिय

କୁସ୍ତିର ଗୋଟିଏ ପେଞ୍ଚ

ପହେଲମାନ ଜିତିବା ପାଇଁ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ପେଞ୍ଚର ଉପଯୋଗ କଲା
ଇଂଦ୍ରିୟ, ଇଂଦ୍ରିୟ ପେଞ୍ଚ, ଇନ୍ଦ୍ରିୟ, ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ପେଞ୍ଚ
७. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त

अर्थ : चार और एक के जोड़ से प्राप्त संख्या।

उदाहरण : पाँच और पाँच दस होता है।

पर्यायवाची : 5, V, इन्द्रिय, इषु, पाँच, पांच,

ଚାରିରେ ଏକ ମିଶିଲେ ମିଳୁଥିବା ସଂଖ୍ୟା

ପାଞ୍ଚରେ ପାଞ୍ଚ ମିଶିଲେ ଦଶ ହୁଏ
ପାଞ୍ଚ,

The cardinal number that is the sum of four and one.

5, cinque, fin, five, fivesome, little phoebe, pentad, phoebe, quint, quintet, quintuplet, v
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।