पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से गुरु शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

गुरु   संज्ञा, पुल्लिंग, तत्सम

१. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : विद्या या कला सिखाने वाला व्यक्ति।

उदाहरण : बिना गुरु के ज्ञान प्राप्त नहीं होता।

पर्यायवाची : उस्ताद, टीचर, शिक्षक

ବିଦ୍ୟା ବା କଳା ଶିଖାଇବା ବ୍ୟକ୍ତି

ବିନା ଗୁରୁରେ ଜ୍ଞାନ ପ୍ରାପ୍ତି ଅସମ୍ଭବ
ଓସ୍ତାଦ୍‌, ଗୁରୁ, ଶିକ୍ଷକ

An authority qualified to teach apprentices.

master, professional
२. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : वह व्यक्ति जो विद्यार्थियों को पढ़ाता है।

उदाहरण : अध्यापक और छात्र का संबंध मधुर होना चाहिए।

पर्यायवाची : अध्यापक, आचार्य, आचार्य्य, उस्ताद, गुरू, टीचर, पाठक, मास्टर, मुअल्लिम, वक्ता, शिक्षक, स्कंध, स्कन्ध

ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ପଢ଼ାଉଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି

ଗୁରୁ ଓ ଛାତ୍ରଙ୍କ ସମ୍ବନ୍ଧ ମଧୁର ହେବା ଆବଶ୍ୟକ
ଅଧ୍ୟାପକ, ଆଚାର୍ଯ୍ୟ, ଗୁରୁ, ମାଷ୍ଟର, ଶିକ୍ଷକ

A person whose occupation is teaching.

instructor, teacher
३. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : सौर जगत का पाँचवा ग्रह जो पृथ्वी से बहुत दूर है।

उदाहरण : बृहस्पति सब ग्रहों से बड़ा है।

पर्यायवाची : जूपिटर, प्राक्फाल्गुन, बृहस्पति, बृहस्पति ग्रह, वृहस्पति

ସୌରଜଗତର ପଞ୍ଚମ ଗ୍ରହ ଯିଏ ପୃଥିବୀଠାରୁ ବହୁତ ଦୂରରେ ଅଛନ୍ତି

ବୃହସ୍ପତି ସବୁ ଗ୍ରହଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବଡ଼
ଗୁରୁ, ଦେବଗୁରୁ, ବୃହସ୍ପତି

The largest planet and the 5th from the sun. Has many satellites and is one of the brightest objects in the night sky.

jupiter
४. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : धर्म संबंधी शिक्षा देने वाला व्यक्ति।

उदाहरण : इस धर्म सम्मेलन में कई दिग्गज धर्मगुरु भाग ले रहे हैं।

पर्यायवाची : धर्म शिक्षक, धर्मगुरु, धर्माचार्य

ଧର୍ମ ସମ୍ପର୍କରେ ଶିକ୍ଷା ଦେଉଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି

ଏହି ଧର୍ମ ସମ୍ମେଳନରେ କେତେଜଣ ଦିଗ୍ଗଜ ଧର୍ମଗୁରୁ ଭାଗ ନେଉଛନ୍ତି
ଧର୍ମ ଉପଦେଶକ, ଧର୍ମଗୁରୁ, ଧର୍ମାଚାର୍ଯ୍ୟ

A Hindu or Buddhist religious leader and spiritual teacher.

guru
५. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : वह कलाकार जिसे सिद्धि हुई हो।

उदाहरण : समाज में सिद्ध कलाकारों की कमी नहीं है।

पर्यायवाची : उस्ताद, कला कोविद, कलागुरु, कलावंत, गुणी, सिद्ध कलाकार

ଯେଉଁ କଳାକାରଙ୍କର ସିଦ୍ଧି ହୋଇଅଛି

ସମାଜରେ ସିଦ୍ଧ କଳାକାରମାନଙ୍କର ଅଭାବ ନାହିଁ
ଓସ୍ତାଦ, କଳା କୋବିଦ, କଳାଗୁରୁ, କଳାବନ୍ତ, ସିଦ୍ଧ କଳାକାର

An artist of consummate skill.

A master of the violin.
One of the old masters.
maestro, master
६. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : एक देवता जो सब देवताओं के गुरु हैं।

उदाहरण : आपत्तिकाल में बृहस्पति देवताओं की मदद करते हैं।

पर्यायवाची : अंगिरस, अङ्गिरस, अनिमिषाचार्य, अमराचार्य, आँगिरस, आंगिरस, गीर्पति, चारु, ताराधिप, ताराधीश, तारानाथ, त्रिदशगुरु, त्रिदशचार्य, त्रिदशाचार्य, देवगुरु, देवाचार्य, धिषणाधिप, धीपति, धीमान, धीमान्, बृहस्पति, बोधान, वागीश, वृहस्पति, शतपत्र, शिखंडी, शिखण्डी, सुराचार्य

ସବୁ ଦେବତାଙ୍କ ଗୁରୁ ହୋଇଥିବା ଜଣେ ଦେବତା

ବିପଦ ସମୟରେ ବୃହସ୍ପତି ଦେବତାମାନଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାନ୍ତି
ଗୁରୁ, ଦେବଗୁରୁ, ଦେବାଚାର୍ଯ୍ୟ, ବୃହସ୍ପତି, ସୁରାଚାର୍ଯ୍ୟ

Personification of the power of ritual devotion.

brihaspati
७. संज्ञा

अर्थ : वह मानवीकृत वस्तु जो शिक्षा दे या जिससे शिक्षा मिले।

उदाहरण : पुस्तकें ही उसकी शिक्षक हैं।

पर्यायवाची : अध्यापक, टीचर, मास्टर, शिक्षक

ଯେଉଁ ମାନବକୃତ ବସ୍ତୁ ଶିକ୍ଷାଦିଏ ବା ଯାହାଠାରୁ ଶିକ୍ଷା ମିଳେ

ପୁସ୍ତକ ହିଁ ତାର ଶିକ୍ଷକ
ଅଧ୍ୟାପକ, ଗୁରୁ, ମାଷ୍ଟର, ଶିକ୍ଷକ

A personified abstraction that teaches.

Books were his teachers.
Experience is a demanding teacher.
teacher
८. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : उपनयन के अवसर पर गायत्री मंत्र का उपदेश देने वाला व्यक्ति।

उदाहरण : आचार्यजी बच्चे के कान में गायत्री मंत्र कहकर अपने स्थान पर बैठ गए।

पर्यायवाची : आचार्य, आचार्य्य, उपनेता

ଉପନୟନ ଅବସରରେ ଗାୟତ୍ରୀ ମନ୍ତ୍ରର ଉପଦେଶ ଦେଉଥିବା ଲୋକ

ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ମହାଶୟ ପିଲାର କାନରେ ଗାୟତ୍ରୀ ମନ୍ତ୍ର କହି ନିଜ ସ୍ଥାନରେ ବସିଲେ
ଆଚାର୍ଯ୍ୟ, ଗୁରୁ, ଗୁରୁଦେବ
९. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : सिख धर्म के पहले दस धर्म प्रचारकों में से प्रत्येक।

उदाहरण : नानक जी सिख धर्म के प्रथम गुरु थे।

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।