ଅର୍ଥ : ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କ ଧର୍ମଦୃଷ୍ଟିରେ ମନୁଷ୍ୟକୁ ଶୁଦ୍ଧ ଓ ଉନ୍ନତ କରିବା ନିମନ୍ତେ କରାଯାଉଥିବା ବିଶିଷ୍ଟ କୃତ୍ୟ
ଉଦାହରଣ :
ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ସଂସ୍କାରର ବଡ଼ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି
ଅର୍ଥ : ମନ, ରୁଚି, ଆଚାରବିଚାର ଆଦିକୁ ପରିଷ୍କୃତ ତଥା ଉନ୍ନତ କରିବାର କାର୍ଯ୍ୟ
ଉଦାହରଣ :
ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଭଲ ସଂସ୍କାର ଦେବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ମାଆ-ବାପାଙ୍କ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ
ସମକକ୍ଷ : ଶିଷ୍ଟାଚାର
ଅର୍ଥ : ପୂର୍ବ ଜନ୍ମ, କୁଳ ମର୍ଯ୍ୟାଦା, ଶିକ୍ଷା, ସଭ୍ୟତା ଆଦିର ମନ ଉପରେ ପଡ଼ୁଥିବା ପ୍ରଭାବ
ଉଦାହରଣ :
ଏହା ବୋହୂର ସଂସ୍କାର ଯେ ସେ କେତେବେଳେ ବି ପାଲଟା ଜବାବ ଦିଏନାହିଁ