पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से नील शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

नील   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु

अर्थ : नील नामक पौधे से निकलनेवाला नीला रंग।

उदाहरण : वह नील लगा पायजामा कुर्ता पहने हुए था।

ନୀଳ ନାମକ ଛୋଟ ଗଛରୁ ବାହାରୁଥିବା ନୀଳରଙ୍ଗ

ସେ ନୀଳ ଲାଗିଥିବା କୁର୍ତ୍ତା ପାଇଜାମା ପିନ୍ଧିଥିଲେ
ନୀଳ

A blue dye obtained from plants or made synthetically.

anil, indigo, indigotin
२. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / झाड़ी

अर्थ : एक पौधा जिससे नील प्राप्त होता है।

उदाहरण : यहाँ नील की खेती होती है।

पर्यायवाची : असिता, त्रियामा, दुर्गा, दूलिका, दूली, नखालु, नरप्रिय, नील पौधा, नीलपुष्पिका, नीली, महाबला, मेघवर्षा, रंगपत्री, रेवा, वातारि, श्रीफली

ଯେଉଁ ଗଛରୁ ନୀଳ ମିଳେ

ଏଠାରେ ନୀଳ କ୍ଷେତ ହୋଇଛି
ନୀଳ

Deciduous subshrub of southeastern Asia having pinnate leaves and clusters of red or purple flowers. A source of indigo dye.

indigo, indigo plant, indigofera tinctoria
३. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : अफ्रीका महाद्वीप की एक नदी।

उदाहरण : नील विश्व की सबसे लंबी नदी है।

पर्यायवाची : नाइल, नाइल नदी, नील नदी

ଆଫ୍ରିକା ମହାଦ୍ୱୀପର ଏକ ନଦୀ

ନୀଳନଦୀ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଦୀର୍ଘତମ ନଦୀ
ନୀଳନଦୀ
४. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : राम की सेना का एक वानर जिसने नल के साथ सागर पर सेतु-निर्माण किया था।

उदाहरण : नल और नील जिस पत्थर को स्पर्श कर देते, वह पानी पर तैरने लगता।

ନଳଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ସାଗର ଉପରେ ସେତୁ ନିର୍ମାଣ କରିଥିବା ରାମଙ୍କ ସେନାର ଜଣେ ବାନର

ନଳ ଏବଂ ନୀଳ ଯେଉଁ ପଥରକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରିଦେଉଥିଲେ, ତାହା ପାଣି ଉପରେ ଭାସୁଥିଲା
ନୀଳ

An imaginary being of myth or fable.

mythical being
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म
    संज्ञा / निर्जीव / स्थान

अर्थ : अंकों के स्थानों की गिनती में इकाई की ओर से गिनने पर चौदहवाँ स्थान जिसमें नील गुणित का बोध होता है।

उदाहरण : चार नील पाँच में चार नील के स्थान पर है।

ଅଙ୍କଗୁଡ଼ିକର ସ୍ଥାନ ଗଣତିରେ ଏକକ ସ୍ଥାନରୁ ଗଣିଲେ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ସ୍ଥାନ ଯେଉଁଠି ନୀଳ ଗୁଣିତ ହେବାଭଳି ବୋଧ ହୁଏ

ଚାରି ନୀଳ ପାଞ୍ଚରେ ନୀଳ ସ୍ଥାନରେ ଚାରି ଅଛି
ନୀଳ
६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म
    संज्ञा / समूह

अर्थ : सौ खरब की संख्या।

उदाहरण : आजकल के बच्चों को नील आदि के बारे में पढ़ाया नहीं जाता है।

पर्यायवाची : 10000000000000, १०००००००००००००

ଶହେ ଖର୍ବର ସଂଖ୍ୟା

ଆଜିକାଲିର ପିଲାଙ୍କୁ ନୀଳ ଆଦି ବିଷୟରେ ପଢ଼ାଯାଉନାହିଁ
ନୀଳ
७. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : एक नाग।

उदाहरण : नील का वर्णन पुराणों में मिलता है।

ଏକ ନାଗ

ନୀଳଙ୍କ ବର୍ଣ୍ଣନା ପୁରାଣରେ ମିଳେ
ନୀଳ

An imaginary being of myth or fable.

mythical being
८. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : राजा अजमीढ़ का एक पुत्र।

उदाहरण : नील नीलनी के गर्भ से पैदा हुआ था।

ରାଜା ଅଜମୀଢଙ୍କ ଜଣେ ପୁତ୍ର

ନୀଳନୀଙ୍କ ଗର୍ଭରୁ ନୀଳ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ
ନୀଳ

An imaginary being of myth or fable.

mythical being
९. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : एक वर्णवृत्त।

उदाहरण : नील के प्रत्येक चरण में सोलह वर्ण होते हैं।

ଏକ ବର୍ଣ୍ଣବୃତ୍ତ

ନୀଳର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଚରଣରେ ଷୋହଳଟି ବର୍ଣ୍ଣ ଥାଏ
ନୀଳ

(prosody) a system of versification.

poetic rhythm, prosody, rhythmic pattern

नील   विशेषण

१. विशेषण / विवरणात्मक / रंगसूचक

अर्थ : जो नील रंग का हो।

उदाहरण : नीला आसमान स्वच्छ और सुंदर लग रहा है।
नील गगन स्वच्छ और सुंदर लग रहा है।

पर्यायवाची : जंगारी, नीला

ନୀଳ ରଙ୍ଗର

ନୀଳ ଆକାଶ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଏବଂ ସୁନ୍ଦର ଲାଗୁଛି
ନୀଳ, ନେଳିଆ
२. विशेषण / विवरणात्मक / संख्यासूचक

अर्थ : सौ खरब।

उदाहरण : आकाश में शायद एक नील से भी अधिक तारें हैं।

पर्यायवाची : 10000000000000, १०००००००००००००

ଶହେ ଖର୍ବ

ଆକାଶରେ ପ୍ରାୟ ଏକ ନୀଳରୁ ଅଧିକ ତାରା ରହିଛି
ନୀଳ
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।