पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से वैष्णवी शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

वैष्णवी   संज्ञा

१. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : विष्णु की साकार शक्ति।

उदाहरण : वैष्णवी का वर्णन पुराणों में मिलता है।

ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ସାକାର ଶକ୍ତି

ପୁରାଣରେ ବୈଷ୍ଣବୀଙ୍କ ବର୍ଣ୍ଣନା ମିଳେ
ବୈଷ୍ଣବୀ

A female deity.

goddess
२. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : एक देवी जिन्होंने अनेक असुरों का वध किया और जो आदि शक्ति मानी जाती हैं।

उदाहरण : नवरात्र में लोग जगह-जगह दुर्गा की प्रतिमा स्थापित करते हैं।

पर्यायवाची : अपरा, अपराजिता, अपर्णा, अमृतमालिनी, अष्टभुजा, आदि शक्ति, आदिशक्ति, आद्या, आर्या, इंद्राणी, इड़ा, इन्द्राणी, ईशा, ईशानी, ईसानी, उग्रा, कल्याणी, कालदमनी, कौशिकी, गायत्री, गौतमी, चामुंडा, चामुंडेश्वरी, चामुंडेश्वरी देवी, चामुण्डा, जगदंबा, जगदंबिका, जगदम्बिका, जगन्माता, जगन्मोहिनी, जया, त्रिदशेश्वरी, त्रिनयना, त्रिभुवनसुंदरी, त्रिभुवनसुन्दरी, त्वाष्टी, दुर्गा, देवी, नंदा, नंदिनी, नन्दा, नन्दिनी, नैऋती, परमेश्वरी, पर्वतात्मजा, प्रगल्भा, बहुभुजा, ब्राह्मी, भालचंद्र, भालचन्द्र, भूतनायिका, मंगलचंडिका, मंगलचण्डिका, मंजुनाशी, महाप्रकृति, महामाया, महायोगेश्वरी, महाश्वेता, महिषासुरमर्दिनी, महोग्रा, मातेश्वरी, माया, योगमाता, योगीश्वरी, योगेश्वरी, रेवती, ललिता, वज्रा, वरवर्णिनी, वरालिका, वामदेवी, वार्त्ता, विजया, विश्वकाया, वृषध्वजा, शंभुकांता, शताक्षी, शम्भुकान्ता, शांभवी, शाक्री, शाम्भवी, शारदा, शिवसुंदरी, शिवसुन्दरी, शिवा, शिवानी, शुंभघातिनी, शुंभमर्दिनी, शुद्धि, शुभंकरी, शुम्भघातिनी, शुम्भमर्दिनी, सर्वमंगला, सिंहवाहिनी, सौम्या, हयग्रीवा

ଯେଉଁ ଦେବୀ ଅନେକ ଅସୁରଙ୍କୁ ବଧ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଯାହାଙ୍କୁ ଆଦିଶକ୍ତି ବୋଲି ବିଚାର କରାଯାଏ

ଦଶହରାରେ ଲୋକମାନେ ସ୍ଥାନେସ୍ଥାନେ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ପ୍ରତିମା ସ୍ଥାପନ କରନ୍ତି
ଅପରାଜିତା, ଅପର୍ଣ୍ଣା, ଆଦିଶକ୍ତି, ଜଗଦମ୍ବା, ଜଗନ୍ମୋହିନୀ, ଦଶଭୂଜା, ଦୁର୍ଗା, ଦେବୀ, ପରମେଶ୍ୱରୀ, ମହାମାୟା, ମହିଷାସୁରମର୍ଦ୍ଦିନୀ, ଶାରଦା, ଶିବାନୀ, ସିଂହବାହିନୀ, ସୌମ୍ୟା
३. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : भारत की एक प्रधान नदी जिसको धर्म ग्रन्थों में मोक्षदायिनी कहा गया है।

उदाहरण : धर्म-ग्रन्थों के अनुसार राजा भगीरथ ने गङ्गा को स्वर्ग से पृथ्वी पर उतारा।

पर्यायवाची : अद्रि-तनया, अद्रि-तनया नदी, अद्रिजा, अद्रिजा नदी, अद्रितनया, अद्रितनया नदी, अध्वगा, अध्वगा नदी, अमरपगा, अमरपगा नदी, उग्रशेखरा, उग्रशेखरा नदी, गंगा, गंगा नदी, गङ्गा, गङ्गा नदी, गांदिनी, गांदिनी नदी, गान्दिनी, गान्दिनी नदी, गायत्री, गायत्री नदी, जाह्नवी, जाह्नवी नदी, त्रिधारा, त्रिधारा नदी, त्रिपथगा, त्रिपथगा नदी, त्रिमार्ग गामिनि, त्रिमार्ग गामिनि नदी, त्रिमार्गगा, त्रिमार्गगा नदी, त्रिमार्गा, त्रिमार्गा नदी, त्रिमार्गी, त्रिमार्गी नदी, देवकुल्या, देवकुल्या नदी, धर्मद्रवी, धर्मद्रवी नदी, धात्री, धात्री नदी, नंदिनी, नंदिनी नदी, नन्दिनी, नन्दिनी नदी, पुरंदरा, पुरंदरा नदी, पुरन्दरा, पुरन्दरा नदी, पुष्यगर्भा, पुष्यगर्भा नदी, भद्रसोमा, भद्रसोमा नदी, भागीरथी, भागीरथी नदी, मंदाकिनी, मंदाकिनी नदी, मधुमती, मधुमती नदी, मन्दाकिनी, मन्दाकिनी नदी, महाभद्रा, महाभद्रा नदी, महाविल, महाविल नदी, मालिनी, मालिनी नदी, वृषारणी, वृषारणी नदी, वृषाश्रिता, वृषाश्रिता नजी, वैष्णवी नदी, शुभ्रा, शुभ्रा नदी, सुरधुनी, सुरधुनी नदी, सुरनदी, सुरसरि, सुरसरि नदी, स्वर्णधुनी, स्वर्णधुनी नदी, स्वर्वापी, स्वर्वापी नदी, हैमवती, हैमवती नदी

ଭାରତର ଏକ ପ୍ରଧାନ ନଦୀ ଯାହାକୁ ଧର୍ମଗ୍ରନ୍ଥରେ ମୋକ୍ଷଦାୟିନୀ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି

ଧର୍ମ-ଗ୍ରନ୍ଥ ଅନୁସାରେ ରାଜା ଭଗୀରଥ ଗଙ୍ଗାଙ୍କୁ ସ୍ୱର୍ଗରୁ ପୃଥିବୀକୁ ଆଣିଥିଲେ
ଗଙ୍ଗା, ଗଙ୍ଗା ନଦୀ, ଜାହ୍ନବୀ, ତ୍ରିଧାରା, ଭାଗୀରଥି, ମନ୍ଦାକିନୀ, ସୁରଧନୀ, ହୈମବତୀ

A large natural stream of water (larger than a creek).

The river was navigable for 50 miles.
river
४. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / झाड़ी

अर्थ : पवित्र माना जाने वाला एक झाड़ जिसकी पत्तियों में गंध होती है।

उदाहरण : तुलसी की पत्तियाँ औषध के काम में आती हैं।

पर्यायवाची : अमृता, तीव्रा, तुलसी, त्रिदशमंजरी, त्रिदशमञ्जरी, पत्रपुष्पा, पर्णास, पवित्रा, पावनी, पुण्या, पुष्पसारा, प्रेतराक्षसी, बहुमंजरी, भारवी, भूतघ्नी, भूतपत्री, मंजरीक, विश्वपावन, विश्वपूजिता, वृंदा, वृन्दा, श्रीमंजरी, श्रीमञ्जरी

ସୁବାସିତ ପତ୍ରଯୁକ୍ତ ଗୋଟିଏ ବୁଦାଳିଆ ଗଛ ଯାହାକୁ ପବିତ୍ର ବୋଲି ବିଚାର କରାଯାଏ

ତୁଳସୀ ପତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ଔଷଧ ତିଆରିରେ ଲାଗେ
ତୁଳସୀ, ପବିତ୍ରା, ବୃନ୍ଦା, ମଞ୍ଜରିକ, ଶ୍ରୀମଂଜରୀ

Any of several Old World tropical aromatic annual or perennial herbs of the genus Ocimum.

basil
५. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : सौर जगत का वह ग्रह जिस पर हम लोग निवास करते हैं।

उदाहरण : चन्द्रमा पृथ्वी का एक उपग्रह है।

पर्यायवाची : अचलकीला, अचला, अदिति, अद्रिकीला, अपारा, अवनि, अवनी, अहि, आदिमा, इड़ा, इरा, इल, इला, इलिका, उदधिमेखला, उर्वि, केलि, क्षिति, खगवती, जगद्योनि, जगद्वहा, जमीं, जमीन, ज़मीं, ज़मीन, तप्तायनी, तोयनीबी, देवयजनी, धरणि, धरणी, धरती, धरा, धरित्री, धरुण, धात्री, पुहमी, पुहुमी, पृथिवी, पृथिवीमंडल, पृथिवीमण्डल, पृथ्वी, पोहमी, प्रथी, प्रियदत्ता, बीजसू, भू, भूतधात्री, भूमंडल, भूमण्डल, भूमिका, भूयण, मला, महि, मही, मेदिनी, यला, रत्नगर्भा, रत्नसू, रत्नसूति, रसा, रेणुका, रेनुका, वसनार्णवा, वसुंधरा, वसुधा, वसुन्धरा, विपुला, विश्वंभरा, विश्वगंधा, विश्वगन्धा, विश्वधारिणी, विश्वम्भरा, सुगंधिमाता, सुगन्धिमाता, सोलाली, हेमा

ସୌରଜଗତର ସେହିଗ୍ରହ ଯାହା ଉପରେ ଆମେ ସବୁ ବାସ କରୁଛୁଁ

ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥିବୀର ଏକ ଉପଗ୍ରହ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମଗ୍ରନ୍ଥ ଅନୁସାରେ ପୃଥିବୀ ଶେଷନାଗଙ୍କ ଫଣା ଉପରେ ତିଷ୍ଠି ରହିଛି
ଅଚଳା, ଅବନୀ, ଧରଣୀ, ଧରା, ଧରିତ୍ରୀ, ପୃଥିବୀ, ପୃଥ୍ୱୀ, ବସୁଧା, ବସୁନ୍ଧରା, ମହୀ, ମାଟିମା’, ରସା
६. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : हिन्दू धर्म ग्रंथों में वर्णित एक देवी जो सारे संसार को धारण की हुई हैं।

उदाहरण : धर्म ग्रंथों में पृथ्वी को भगवान विष्णु की पत्नी कहा गया है।

पर्यायवाची : अचलकीला, अचला, अदिति, अपारा, अवनि, अवनी, उर्वि, क्षिति, खगवती, दैतेय मेदजा, दैत्यमेदजा, धरणि, धरणी, धरती, धरती माता, धरा, धरित्री, पृथ्वी, पृथ्वी माँ, प्रथी, बीजसू, भू, महि, मही, रत्नगर्भा, रेणुका, रेनुका, वसुंधरा, वसुधा, वसुन्धरा, विपुला, सुगंधिमाता, सुगन्धिमाता

ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମଗ୍ରନ୍ଥରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ ଜଣେ ଦେବୀ ଯେ ସମଗ୍ର ସଂସାରକୁ ଧାରଣ କରିଛନ୍ତି

ଧର୍ମଗ୍ରନ୍ଥରେ ପୃଥିବୀଙ୍କୁ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ପତ୍ନୀ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି
ଅବନୀ, କ୍ଷିତି, ଧରଣୀ, ଧରା, ଧରିତ୍ରୀ, ପୃଥିବୀ, ପୃଥ୍ୱୀ, ବସୁଧା, ବସୁନ୍ଧରା, ଭୂ-ଦେବୀ

A Hindu goddess who releases from sin or disease. Mother of the Adityas.

aditi
७. संज्ञा / सजीव / वनस्पति / लता

अर्थ : जमीन पर फैलने वाली एक प्रकार की बेल।

उदाहरण : अपराजिता से यहाँ की जमीन ढक गई है।

पर्यायवाची : अपराजिता, इक्षुरसवल्लरी, कटभी, दुर्गा, नीलपुष्पा, महापुष्पा, महाश्वेता, विक्रांत, विक्रान्त, विषहंत्री, विषहन्त्री, शिताद्रिकर्णी, श्यामला, श्वेतधामा, श्वेता

ଭୂଇଁରେ ମାଡ଼ୁଥିବା ଏକପ୍ରକାର ଗୋଲଫଳ

ଏଠି ଭୂଇଁଉପରେ ଚାରିଆଡ଼େ ଅପରାଜିତା ଫଳ ମାଡ଼ିଛି
ଅପରାଜିତା ଫଳ

Vine of tropical Asia having pinnate leaves and bright blue flowers with yellow centers.

blue pea, butterfly pea, clitoria turnatea
८. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।