पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से विषम शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

विषम   विशेषण

१. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जो आसान न हो।

उदाहरण : इस कठिन समस्या का समाधान शीघ्र ही खोजना होगा।

पर्यायवाची : अटपट, अटपटा, अवघट, असहज, असूझ, कठिन, कहर, कुघट, गहन, गहरा, गाढ़ा, जबर, जबरजस्त, जबरदस्त, जबर्दस्त, ज़बर, ज़बरदस्त, ज़बर्दस्त, दुर्घट, दुर्दम, दुशवार, दुश्वार, प्रचंड, प्रचण्ड, बेड़ा, मुश्किल, विकट

ଯାହା ସହଜ ନୁହେଁ

ଏହି କଠିନ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ଶୀଘ୍ର ଖୋଜିବା ଦରକାର
ଅସହଜ, କଠିନ, ଗହନ, ଦୁର୍ଦମ, ପ୍ରଚଣ୍ଡ, ବିଷମ
२. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जो अपने आकार-प्रकार, रूप-रङ्ग आदि की भीपणता या विकरालता के कारण देखनेवालों के मन में आतङ्क, आशङ्का या भय का संचार करता हो। जिसे देखने से भय या डर लगे।

उदाहरण : महिषासुर को मारने के लिए माँ काली ने भयानक रूप धारण किया।
मानसिंह एक खूँखार डाकू था।

पर्यायवाची : उग्र, उद्धत, कराल, काला, ख़ूनख़्वार, ख़ूनखोर, ख़ौफ़नाक, खूँख़ार, खूँखार, खूंख़ार, खूंख़्वार, खूंखार, खूंख्वार, खूनखोर, खूनख्वार, खौफनाक, घमसान, घमासान, डरावना, ताम, दहशतंगेज, दहशतंगेज़, दहशतनाक, प्रचंड, प्रचण्ड, भयंकर, भयङ्कर, भयानक, भयावन, भयावना, भयावह, भीषण, महाचंड, महाचण्ड, रुद्र, रौद्र, रौरव, विकट, विकराल, हैबतनाक

ଯାହାକୁ ଦେଖିଲେ ଭୟ ବା ଡର ଲାଗେ

ମହିଷାସୁରକୁ ମାରିବାପାଇଁ ମା’ କାଳୀ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ରୂପ ଧାରଣ କରିଥିଲେ ମାନସିଂହ ଜଣେ ଉଗ୍ର ଡାକୁ ଥିଲା
ଉଗ୍ର, ପ୍ରଚଣ୍ଡ, ବିକଟ, ଭୀଷଣ, ଭୟଂକର, ଭୟଙ୍କର, ହିଂସ୍ର

Causing fear or dread or terror.

The awful war.
An awful risk.
Dire news.
A career or vengeance so direful that London was shocked.
The dread presence of the headmaster.
Polio is no longer the dreaded disease it once was.
A dreadful storm.
A fearful howling.
Horrendous explosions shook the city.
A terrible curse.
awful, dire, direful, dread, dreaded, dreadful, fearful, fearsome, frightening, horrendous, horrific, terrible
३. विशेषण / विवरणात्मक / अवस्थासूचक

अर्थ : तेज़ या प्रखर।

उदाहरण : इस काम को करने के लिए तीक्ष्ण बुद्धि की जरूरत है।

पर्यायवाची : अकुंठ, अकुंठित, अकुण्ठ, अकुण्ठित, कुशाग्र, खर, चंड, तीक्ष्ण, तीव्र, तेज, तेज़, पैना, प्रखर, बरबंड

ତେଜ ବା ପ୍ରଖର

ଏହି କାମ କରିବା ନିମନ୍ତେ ତୀକ୍ଷ୍‌ଣ ବୁଦ୍ଧିର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି
ଉଗ୍ର, ତୀକ୍ଷ୍‌ଣ, ତୀବ୍ର, ତେଜ, ପ୍ରଖର, ଶାଣିତ

Having or demonstrating ability to recognize or draw fine distinctions.

An acute observer of politics and politicians.
Incisive comments.
Icy knifelike reasoning.
As sharp and incisive as the stroke of a fang.
Penetrating insight.
Frequent penetrative observations.
acute, discriminating, incisive, keen, knifelike, penetrating, penetrative, piercing, sharp
४. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जो सदृश न हों या एक दूसरे से भिन्न हों।

उदाहरण : यह फूल इन सबसे अलग है।
सभी धर्मों के मार्ग पृथक हैं पर मंज़िल एक है।

पर्यायवाची : अतुल्य, अनमिल, अनमिलत, अनमेल, अपृक्त, अबंधुर, अबन्धुर, अमिल, अमेल, अयुग, अरगट, अलग, अलहदा, अवरत, असंबद्ध, असदृश, असम, असमान, असम्बद्ध, इकौंसा, इकौसा, गैर बराबर, गैरबराबर, जुदा, पृथक, पृथक्, बेमेल, भिन्न, मुखतलिफ, मुखतलिफ़, मुख़्तलिफ़, मुख्तलिफ, विभिन्न, विसम

ଯାହା ସଦୃଶ ନୁହେଁ ବା ଜଣେ ଅନ୍ୟଠାରୁ ଭିନ୍ନ

ଏଇ ଫୁଲ ସବୁଠୁ ଅଲଗା ସବୁ ଧର୍ମର ମାର୍ଗ ପୃଥକ କିନ୍ତୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଏକ
ପୃଥକ, ବିଭିନ୍ନ
५. विशेषण / विवरणात्मक / अवस्थासूचक
    विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जो दो से भाग देने पर पूरी-पूरी न बँट सके (संख्या)।

उदाहरण : तीन, पाँच, सात, नौ, ग्यारह आदि विषम संख्याएँ हैं।

ଯାହାକୁ ଦୁଇ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ଭଲ ଭାବରେ ବିଭକ୍ତ ହୁଏ ନାହିଁ (ସଂଖ୍ୟା)

ତିନ,ପାଞ୍ଚ, ସାତ, ନଅ, ଏଗାର ଆଦି ବିଷମ ସଂଖ୍ୟାର ଉଦାହରଣ
ଅଯୁଗ୍ମ, ବିଷମ

Not divisible by two.

odd, uneven

विषम   संज्ञा

१. संज्ञा / अवस्था

अर्थ : किसी अनिष्ट घटना से उत्पन्न होने वाली ऐसी स्थिति जिसमें बड़ी हानि हो सकती हो।

उदाहरण : संकट में दिमाग काम करना बंद कर देता है।

पर्यायवाची : अयोग, अरिष्ट, अलफ, अलहन, आँध, आपत्, आपत्ति, आपद, आपदा, आपद्, आफत, आफ़त, आवली, आसेब, कयामत, करवर, कहर, गजब, गज़ब, गर्दिश, ग़ज़ब, बला, मुजायका, मुसीबत, विपत्ति, विपदा, शामत, संकट, संकीर्ण

କୌଣସି ଅନିଷ୍ଟକର ଘଟଣାରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହେଉଥିବା ଏଭଳି ସ୍ଥିତି ଯେଉଁଥିରେ ବହୁତ କ୍ଷତି ହୋଇପାରେ

ସଙ୍କଟବେଳେ ବୁଦ୍ଧି କାମ କରେନାହିଁ
ଅରିଷ୍ଟ, ଆପଦ, କଷ୍ଟ, ବିପଦ, ସଂକଟ, ସମସ୍ୟା

An unstable situation of extreme danger or difficulty.

They went bankrupt during the economic crisis.
crisis
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / माप

अर्थ : वह संख्या जो दो से पूरी तरह विभाजित न हो।

उदाहरण : तीन, पाँच, सात आदि विषम संख्याएँ हैं।

पर्यायवाची : विषम राशि, विषम संख्या, विषमसंख्या

ଯେଉଁ ସଂଖ୍ୟା ୨ଦ୍ୱାରା ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବିଭାଜ୍ୟ

୩,୫,୭ ଆଦି ବିଷମ ସଂଖ୍ୟା ଗୁଡ଼ିକର ଉଦାହରଣ
ଅଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟା, ବିଷମ ସଂଖ୍ୟା
३. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : संगीत में ताल का एक भेद।

उदाहरण : संगीतकार विषम बजा रहा है।

पर्यायवाची : विषम ताल

ସଂଗୀତର ତାଳର ଗୋଟିଏ ଭେଦ

ସଂଗୀତକାର ବିଷମ ବଜାଉଛନ୍ତି
ବିଷମ, ବିଷମ ତାଳ
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : वह छंद जिसके चारों चरणों में अक्षरों की संख्या समान न हो।

उदाहरण : इस कविता में विषम अधिक हैं।

पर्यायवाची : विषम छन्द

ଚାରି ପାଦରେ ଅକ୍ଷର ସଂଖ୍ୟା ସମାନ ନଥିବା ଛନ୍ଦ

ଏହି କବିତାରେ ବିଷମ ଅଧିକ
ବିଷମ, ବିଷମ ଛନ୍ଦ
५. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : एक अर्थालंकार जिसमें दो विरोधी वस्तुओं के संबंध या औचित्य का अभाव बतलाया जाता है।

उदाहरण : उनकी रचनाओं में विषम की बहुलता है।

पर्यायवाची : विषम अलंकार

ଦୁଇଟି ବିରୋଧୀ ବସ୍ତୁଙ୍କ ସମ୍ବନ୍ଧ ବା ଔଚିତ୍ୟର ଅଭାବ ବତାଯାଇଥିବା ଗୋଟିଏ ଅର୍ଥାଳଙ୍କାର

ଏହାଙ୍କ ରଚନାରେ ବିଷମ ବହୁଳତା ପରିଲକ୍ଷିତ
ବିଷମ, ବିଷମ ଅଳଙ୍କାର
६. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : चार प्रकार की जठराग्नियों में से एक।

उदाहरण : वैद्य के अनुसार मेरे पेट में विषम की अधिकता है।

पर्यायवाची : विषम जठराग्नि

ଚାରି ପ୍ରକାରର ଜଠରାଗ୍ନି ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ

ବୈଦ୍ୟଙ୍କ ଅନୁସାରେ ମୋର ପେଟରେ ବିଷମର ଅଧିକତା ରହିଛି
ବିଷମ, ବିଷମ ଜଠରାଗ୍ନି
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।