पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से वाज शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

वाज   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / खाद्य
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : दूध का वह चिकना सार जो मक्खन को तपा कर प्राप्त किया जाता है।

उदाहरण : वह प्रतिदिन रोटी में घी लगाकर खाता है।

पर्यायवाची : अमृतसार, आज्य, घी, घीव, घृत, तनुनप, तनूनप, तनूनपात्, तनूनपाद्, तामर, तोयद, देसी घी, नवनीतक, नवनीतज, शुद्ध घी, सर्पि

ଲହୁଣୀକୁ ଗରମ କଲେ ମିଳୁଥିବା ଦୁଗ୍ଧର ଯେଉଁ ଚିକ୍କଣିଆ ପଦାର୍ଥ

ସେ ପ୍ରତିଦିନ ରୁଟିରେ ଘିଅ ଲଗାଇ ଖାଏ
ଅମୃତସାର, ଘିଅ, ଘୃତ

Clarified butter used in Indian cookery.

ghee
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : प्राचीन भारतीय आर्यों का एक धार्मिक कृत्य जिसमें हवन आदि होते थे।

उदाहरण : वैदिक युग में यज्ञ का बड़ा महत्व था।
यज्ञ की रक्षा करने के लिए विश्वामित्र ऋषि राम और लक्ष्मण को अपने साथ ले गये थे।

पर्यायवाची : अध्वर, आहव, इज्या, इष्टि, ऋत, मख, यज्ञ, याग, यूपध्वज, वर्हा, सत्र

ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତୀୟ ଆର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଏକ ଧାର୍ମିକ କୃତ୍ୟ ଯେଉଁଥିରେ ହବନଆଦି ହୁଏ

ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଯଜ୍ଞର ବଡ଼ ମହତ୍ତ୍ୱ ଥିଲା ଯଜ୍ଞ ରକ୍ଷା କରିବାନିମନ୍ତେ ବିଶ୍ୱାମିତ୍ର ରାମ ଏବଂ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କୁ ସାଙ୍ଗରେ ନେଇଗଲେ
ଋତ, ବାଜ, ଯଜ୍ଞ, ଯାଗ

The public performance of a sacrament or solemn ceremony with all appropriate ritual.

The celebration of marriage.
celebration, solemnisation, solemnization
३. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / खाद्य
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : कुछ पौधों से उत्पन्न होने वाले दाने जो खाने के काम में आते हैं।

उदाहरण : श्याम अनाज का व्यापारी है।

पर्यायवाची : अनाज, अन्न, इड़, इरा, खाद्यान्न, गल्ला, ग़ल्ला, धान्य, शस्य, सस्य

କେତେକ ଛୋଟ ଗଛରୁ ମିଳୁଥିବା ଖାଇବାଯୋଗ୍ୟ ଦାନା

ଶ୍ୟାମ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ବେପାରୀ
ଅନ୍ନ, ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ, ଧାନ, ଶସ୍ୟ

Dry seed-like fruit produced by the cereal grasses: e.g. wheat, barley, Indian corn.

caryopsis, grain
४. संज्ञा / जातिवाचक संज्ञा
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / रूप / द्रव

अर्थ : नदी, जलाशय, वर्षा आदि से मिलने वाला वह द्रव पदार्थ जो पीने, नहाने, खेत आदि सींचने के काम आता है।

उदाहरण : जल ही जीवन का आधार है।

पर्यायवाची : अंध, अंबु, अंभ, अक्षित, अन्ध, अपक, अम्बु, अर्ण, अस्र, आब, इरा, उदक, उदक्, ऋत, कांड, काण्ड, कीलाल, घनरस, घनसार, जल, तपोजा, तामर, तोय, दहनाराति, धरुण, नलिन, नार, नीर, नीवर, पय, पानी, पुष्कर, योनि, रेतस्, वसु, वारि, शबर, शवर, शवल, सलिल, सवर, सवल

ନଦୀ, ଜଳାଶୟ, ବର୍ଷାଆଦିରୁ ମିଳୁଥିବା ତରଳ ପଦାର୍ଥ ଯାହା ପିଇବା,ଗାଧୋଇବା,କ୍ଷେତରେ ଜଳସେଚନ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଆସେ

ଜଳ ହିଁ ଜୀବନର ଆଧାର
ଅମ୍ବୁ, ଜଳ, ନୀର, ପାଣି, ସଲିଳ
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : शत्रुतावश दो दलों के बीच हथियारों से की जाने वाली लड़ाई।

उदाहरण : महाभारत का युद्ध अठारह दिनों तक चला था।
समर शेष है, नहीं पाप का भागी केवल व्याध। जो तटस्थ हैं, समय लिखेगा उनके भी अपराध। - रामधारी सिंह 'दिनकर'

पर्यायवाची : अजूह, अनीक, अभेड़ा, अभेरा, अभ्यागम, आकारीठ, आजि, आयोधन, आहर, आहव, कंदल, जंग, पुष्कर, पैकार, प्रतिदारण, प्रसर, प्रहरण, भर, मृध, युद्ध, योधन, रण, लड़ाई, वराक, विशसन, वृजन, वृत्रतूर्य, संकुल, संग्राम, सङ्कुल, समर, स्कंध, स्कन्ध

ଶତ୍ରୁତା ଯୋଗୁଁ ଦୁଇ ଦଳ ମଧ୍ୟରେ ହତିଆର ସାହାଯ୍ୟରେ କରାଯାଉଥିବା ଲଢ଼େଇ

ମହାଭାରତ ଯୁଦ୍ଧ ଅଠର ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଥିଲା
କନ୍ଦଳ, ଝଗଡ଼ା, ଯୁଦ୍ଧ, ରଣ, ଲଢ଼ାଇ, ସଂଗ୍ରାମ, ସମର

The waging of armed conflict against an enemy.

Thousands of people were killed in the war.
war, warfare
६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुण

अर्थ : कोई ऐसा तत्व जो कोई कार्य करता, कराता या क्रियात्मक रूप में अपना प्रभाव दिखलाता हो।

उदाहरण : इस कार्य के दौरान आपकी शक्ति का पता चल जायेगा।

पर्यायवाची : अवदान, कुव्वत, कूवत, क्षमता, ज़ोर, जोर, ताकत, ताक़त, दम, दम-खम, दम-ख़म, दमखम, दमख़म, दाप, पावर, बल, बूता, वयोधा, वीर्या, वृजन, शक्ति, सत्त्व, सत्व, हीर

ଏଭଳି ଏକ ତତ୍ତ୍ୱ ଯାହା କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟ କରେ, କରାଏ ବା କ୍ରିୟାକର୍ମ ରୂପରେ ନିଜର ପ୍ରଭାବ ଦେଖାଏ

ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ସମୟରେ ଆପଣଙ୍କ ଶକ୍ତିର ପରିଚୟ ମିଳିବ
କ୍ଷମତା, ତାକତ୍‌, ଦମ୍, ବଳ, ଶକ୍ତି

The property of being physically or mentally strong.

Fatigue sapped his strength.
strength
७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : आँख के ऊपर का चमड़े का परदा जिसके गिरने से वह बंद होती है।

उदाहरण : बच्चा बार-बार पलकें गिरा और उठा रहा था।

पर्यायवाची : चषचोल, दृगंचल, नयन पट, नयनछद, नयनपट, नयनपुट, नेत्रच्छद, पपोटा, पल, पलक

ଆଖିର ଉପର ଚମଡ଼ାର ପରଦା ଯାହା ପଡ଼ିଲେ ତାହା ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ

ଛୁଆ ବାରମ୍ବାର ଆଖିପତା ଖୋଲୁଥିଲା ଏବଂ ବନ୍ଦ କରୁଥିଲା
ଆଖିପତା, ନୟନ ପଟ, ପଲକ

Either of two folds of skin that can be moved to cover or open the eye.

His lids would stay open no longer.
eyelid, lid, palpebra
८. संज्ञा / अवस्था / शारीरिक अवस्था

अर्थ : तेज़ होने की अवस्था।

उदाहरण : हवा का वेग कम होते ही मौसम ठीक हो गया।

पर्यायवाची : उग्रता, ऊर्मि, ज़ोर, जोर, झर, तीक्ष्णता, तीव्रता, तेज़ी, तेजी, प्रचंडता, प्रचण्डता, प्रबलता, रवानी, वेग

ଗତି ବଢ଼ିବାର ଅବସ୍ଥା

ପବନ ବହୁତ ବେଗରେ ବହୁଅଛି
ଉଗ୍ରତା, ଜୋର, ତୀବ୍ରତା, ପ୍ରଚଣ୍ଡତା, ପ୍ରବଳତା, ବେଗ

High level or degree. The property of being intense.

intensity, intensiveness
९. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : आध्यात्मिक और भौतिक तत्वों का ज्ञाता, परम बुद्धिमान, दूरदर्शी, सच्चरित्र और त्यागी व्यक्ति।

उदाहरण : भारत में बहुत बड़े-बड़े ऋषि हुए हैं।

पर्यायवाची : आप्त, ऋषि, मुनि

ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଓ ଭୌତିକ ତତ୍ତ୍ୱର ଜ୍ଞାତା, ପରମ ବୁଦ୍ଧିମାନ, ଦୂରଦର୍ଶୀ, ସଚ୍ଚରିତ୍ର ଏବଂ ତ୍ୟାଗୀବ୍ୟକ୍ତି

ଭାରତରେ ବହୁତ ବଡ଼ ବଡ଼ ଋଷି ଲୀଳାଭୂମି
ଋଷି, ତପସ୍ୱୀ, ମୁନି

A mentor in spiritual and philosophical topics who is renowned for profound wisdom.

sage
१०. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म
    संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : वह जो सुनाई दे।

उदाहरण : एक तीव्र ध्वनि ने उसकी एकाग्रता को भंग कर दिया।

पर्यायवाची : अभिरुत, अवाज, अवाज़, आरव, आरो, आवाज, आवाज़, ध्वनि, ध्वन्यात्मक शब्द, ध्वान, नदनु, नाद, निध्वान, निनाद, रव, विश्वकद्रु, शब्द, स्वन, स्वर, ह्रद

ଯାହା ଶୁଭେ

ଏକ ତୀବ୍ର ଧ୍ୱନି ତାଙ୍କର ଏକାଗ୍ରତାକୁ ଭାଙ୍ଗିଦେଲା
ଆବାଜ୍‌, ଧ୍ୱନି, ନାଦ, ନିନାଦ, ଶବ୍ଦ, ସ୍ୱନ, ସ୍ୱର

The particular auditory effect produced by a given cause.

The sound of rain on the roof.
The beautiful sound of music.
sound
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।