पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से ऋत शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

ऋत   विशेषण

१. विशेषण / विवरणात्मक / अवस्थासूचक

अर्थ : जिसकी पूजा की जाती हो या पूजा की गई हो।

उदाहरण : प्रथम पूजित देव गणेशजी हैं।
पूजित मूर्ति पर दूध, दही,शक्कर आदि चढ़ा है।

पर्यायवाची : अंजित, अपचायित, अरचित, अर्चित, अर्हित, आराधित, उपासित, पूजित

ଯାହାଙ୍କର ପୂଜା କରାଯାଏ

ହନୁମାନ, ଗଣେଶ, ଶଙ୍କରଆଦି ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କ ପୂଜିତ ଦେବତା
ଅର୍ଚ୍ଚିତ, ଆରାଧିତ, ଉପାସିତ, ପୂଜିତ

Regarded with deep or rapturous love (especially as if for a god).

Adored grandchildren.
An idolized wife.
adored, idolised, idolized, worshipped
२. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जैसा हो वैसा या जिसमें किसी प्रकार का बनावटीपन या छुपाव न हो।

उदाहरण : गवाह ने डर के मारे सत्य बयान नहीं दिया।

पर्यायवाची : अवदात, ठीक, यथार्थ, सच, सच्चा, सत्य, सही, साँचा, सांचा

ଯେମିତି ହେବାକଥା ସେମିତି ବା ଯେଉଁଥିରେ କୌଣସି ପ୍ରକାରର କୃତ୍ରିମତା ନାହିଁ

ସାକ୍ଷୀମାନେ ଡରିମରି ସତ୍ୟ ବୟାନ ଦେଲେନାହିଁ
ଠିକ, ଯଥାର୍ଥ, ସତ, ସତ୍ୟ

ऋत   संज्ञा

१. संज्ञा / अवस्था

अर्थ : जीव की जन्म और मरण के बंधन से छूट जाने की अवस्था।

उदाहरण : सच्चे लोगों को मोक्ष की प्राप्ति होती है।

पर्यायवाची : अनपायिपद, अनफाँस, अनावृत्ति, अपवर्ग, अपवर्जन, अपुनरावर्तन, अपुनरावृत्ति, अपुनर्मव, अभयपद, अमर पद, अमरपद, अमृतत्व, अशरीरत्व, आत्मसिद्धि, आत्मोद्धार, कैवल्य, क्षेम, तथागति, तरणतारण, तरनतारन, निर्मुक्ति, निर्वाण, निस्तार, परमपद, महानिर्वाण, मुक्ति, मोक्ष, शिवा

ଜନ୍ମ ଓ ମରଣର ବନ୍ଧନରୁ ଜୀବର ମୁକ୍ତି ହେବାର ଅବସ୍ଥା

ସାଧୁ ଲୋକଙ୍କର ମୋକ୍ଷ ପ୍ରାପ୍ତି ଘଟେ
ଅମରପଦ, କୈବଲ୍ୟ, ନିର୍ବାଣ, ନିଷ୍କୃତି, ମୁକ୍ତି, ମୋକ୍ଷ, ମୋଚନ

(Hinduism and Buddhism) the beatitude that transcends the cycle of reincarnation. Characterized by the extinction of desire and suffering and individual consciousness.

enlightenment, nirvana
२. संज्ञा / जातिवाचक संज्ञा
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / रूप / द्रव

अर्थ : नदी, जलाशय, वर्षा आदि से मिलने वाला वह द्रव पदार्थ जो पीने, नहाने, खेत आदि सींचने के काम आता है।

उदाहरण : जल ही जीवन का आधार है।

पर्यायवाची : अंध, अंबु, अंभ, अक्षित, अन्ध, अपक, अम्बु, अर्ण, अस्र, आब, इरा, उदक, उदक्, कांड, काण्ड, कीलाल, घनरस, घनसार, जल, तपोजा, तामर, तोय, दहनाराति, धरुण, नलिन, नार, नीर, नीवर, पय, पानी, पुष्कर, योनि, रेतस्, वसु, वाज, वारि, शबर, शवर, शवल, सलिल, सवर, सवल

ନଦୀ, ଜଳାଶୟ, ବର୍ଷାଆଦିରୁ ମିଳୁଥିବା ତରଳ ପଦାର୍ଥ ଯାହା ପିଇବା,ଗାଧୋଇବା,କ୍ଷେତରେ ଜଳସେଚନ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଆସେ

ଜଳ ହିଁ ଜୀବନର ଆଧାର
ଅମ୍ବୁ, ଜଳ, ନୀର, ପାଣି, ସଲିଳ
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / ज्ञान

अर्थ : किये हुए कर्मों का फल।

उदाहरण : महात्माजी बता रहे थे कि लोगों को कर्मफल भोगना पड़ता है।

पर्यायवाची : कर्मफल, विपाक

କରାଯାଇଥିବା କର୍ମର ଫଳ

ମହାତ୍ମା କହୁଥିଲେ ଯେ ଲୋକଙ୍କୁ କର୍ମଫଳ ଭୋଗିବାକୁ ପଡ଼େ
କର୍ମଫଳ, ଭାଗ୍ୟଫଳ

Something that results.

He listened for the results on the radio.
final result, outcome, result, resultant, termination
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : प्राचीन भारतीय आर्यों का एक धार्मिक कृत्य जिसमें हवन आदि होते थे।

उदाहरण : वैदिक युग में यज्ञ का बड़ा महत्व था।
यज्ञ की रक्षा करने के लिए विश्वामित्र ऋषि राम और लक्ष्मण को अपने साथ ले गये थे।

पर्यायवाची : अध्वर, आहव, इज्या, इष्टि, मख, यज्ञ, याग, यूपध्वज, वर्हा, वाज, सत्र

ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତୀୟ ଆର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଏକ ଧାର୍ମିକ କୃତ୍ୟ ଯେଉଁଥିରେ ହବନଆଦି ହୁଏ

ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଯଜ୍ଞର ବଡ଼ ମହତ୍ତ୍ୱ ଥିଲା ଯଜ୍ଞ ରକ୍ଷା କରିବାନିମନ୍ତେ ବିଶ୍ୱାମିତ୍ର ରାମ ଏବଂ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କୁ ସାଙ୍ଗରେ ନେଇଗଲେ
ଋତ, ବାଜ, ଯଜ୍ଞ, ଯାଗ

The public performance of a sacrament or solemn ceremony with all appropriate ritual.

The celebration of marriage.
celebration, solemnisation, solemnization
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / ज्ञान

अर्थ : वह जो न्यायसंगत, उचित और धर्म से संबंधित हो।

उदाहरण : सत्य की रक्षा में उन्होंने अपनी जान गँवा दी।

पर्यायवाची : अवितथ, तहक़ीक़, तहकीक, पूत, यथार्थ, सच, सत्त, सत्य, साँच, सांच

ଯାହା ନ୍ୟାୟ ସଙ୍ଗତ, ଉଚିତ ଓ ଧର୍ମ ସହିତ ସମ୍ବନ୍ଧିତ

ସତ୍ୟ ରକ୍ଷାନିମନ୍ତେ ସେ ନିଜର ଜୀବନକୁ ବଳି ଦେଲେ
ଠିକ୍‌, ଯଥାର୍ଥ, ସତ, ସତ୍ୟ

A fact that has been verified.

At last he knew the truth.
The truth is that he didn't want to do it.
truth
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।