पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से अवग्रह शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

अवग्रह   संज्ञा

१. संज्ञा / अवस्था

अर्थ : वर्षा का अभाव या वर्षाहीन होने की अवस्था या भाव।

उदाहरण : सूखे के कारण इस साल फ़सल प्रभावित हुई है।

पर्यायवाची : अनावर्षण, अनावृष्टि, अवर्षण, अवर्षा, वर्षप्रतिबंध, वर्षप्रतिबन्ध, वर्षाहीनता, सूखा

ବର୍ଷାର ଅଭାବ ବା ବର୍ଷାହୀନ ହେବାର ଅବସ୍ଥା ବା ଭାବ

ମରୁଡ଼ି କାରଣରୁ ଏବର୍ଷ ଫସଲ ଖରାପ ହେଇଯାଇଛି
ଅନାବୃଷ୍ଟି, ବର୍ଷାହୀନତା, ମରୁଡ଼ି, ଶୁଖା

A shortage of rainfall.

Farmers most affected by the drought hope that there may yet be sufficient rain early in the growing season.
drought, drouth
२. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : नदी या जलाशय का जल रोकने के लिए उसके किनारे बनी हुई मिट्टी, पत्थर आदि की रचना।

उदाहरण : नदियों पर बाँध बनाकर बिजली पैदा की जाती है।

पर्यायवाची : आलि, जलबंधक, जलबन्धक, पुश्ता, बंद, बन्द, बाँध, बांध, सेत, सेतु

ନଦୀ ବା ଜଳାଶୟର ଜଳ ଅଟକାଇବାପାଇଁ ତାହାର ଧାରେଧାରେ ମାଟି କିମ୍ବା ପଥର ଆଦିର ରଚନା

ନଦୀରେ ବନ୍ଧ ପକାଇ ବିଜୁଳୀ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପନ୍ନ କରାଯାଏ
ବନ୍ଧ, ବାଡ଼, ସେତୁ

A barrier constructed to contain the flow of water or to keep out the sea.

dam, dike, dyke
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : व्याकरण में संधियों का विच्छेद।

उदाहरण : तिरुअनन्तपुरम् का संधिविच्छेद तिरु+अनन्त+पुरम् के रूप में होगा।

पर्यायवाची : संधिविच्छेद

ବ୍ୟାକରଣରେ ସନ୍ଧି ବିଚ୍ଛେଦ

ତିରୁଅନନ୍ତପୁରମର ସନ୍ଧିବିଚ୍ଛେଦ ରୂପ ହେଉଛି ତିରୁ+ଅନନ୍ତ+ପୁରମ୍
ଅବଗ୍ରହ, ସନ୍ଧିବିଚ୍ଛେଦ
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : दया न होने का भाव।

उदाहरण : वह शत्रुओं की कृपाहीनता का शिकार हो गया।

पर्यायवाची : अकृपा, अप्रसाद, कृपाहीनता, ना-मेहरबानी

ଦୟା ନହେବାର ଭାବ

ସେ ଶତ୍ରୁମାନଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦୟତାର ଶୀକାର ହୋଇଗଲା
ଦୟାହୀନତା, ନିର୍ଦ୍ଦୟତା

Inhumaneness evidenced by an unwillingness to be kind or forgiving.

mercilessness, unmercifulness
५. संज्ञा / समूह

अर्थ : हाथियों का झुंड।

उदाहरण : गजसमूह से एक हाथी बिछुड़ गया।

पर्यायवाची : गजयूथ, गजसमूह, गज्जूह

ହାତୀଗୁଡ଼ିକଙ୍କର ଦଳ

ହାତୀଦଳରୁ ଗୋଟିଏ ହାତୀ ଦଳଛଡ଼ା ହୋଇଗଲା
ଗଜଯୂଥ, ହାତୀଗୋଠ, ହାତୀଦଳ, ହାତୀସମୂହ

A group of wild mammals of one species that remain together: antelope or elephants or seals or whales or zebra.

herd
६. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : हाथी का मस्तक।

उदाहरण : बच्चे ने मंदिर के सामने खड़े हाथी के सुसज्जित हस्तिमस्तक पर हाथ फेरा।

पर्यायवाची : इभकुंभ, इभकुम्भ, किलावा, प्रतिमान, हस्ति मस्तक, हस्ति-मस्तक, हस्तिमस्तक

ହାତୀର ମସ୍ତକ

ମନ୍ଦିର ଆଗରେ ଛିଡା ହୋଇଥିବା ସୁସଜ୍ଜିତ ହାତୀମୁଣ୍ଡ ଉପରେ ପିଲାମାନେ ହାତ ବୁଲାଇଲେ
ଗଜମସ୍ତକ, ହସ୍ତୀମସ୍ତକ, ହାତୀମୁଣ୍ଡ
७. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुण
    संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : व्यक्ति या वस्तु में सदा प्रायः एक-सा बना रहने वाला मूल या मुख्य गुण।

उदाहरण : वह स्वभाव से शर्मीला है।

पर्यायवाची : अनूक, अयान, ढब, धरम, धर्म, निसर्ग, प्रकृति, प्रवृत्ति, फ़ितरत, फितरत, मिज़ाज, मिजाज, वृत्ति, सिफत, सिफ़त, सुभाव, स्पिरिट, स्वभाव

ବ୍ୟକ୍ତି ବା ବସ୍ତୁଠାରେ ସବୁବେଳେ ପ୍ରାୟତଃ ଏକ ପ୍ରକାରର ମୁଖ୍ୟ ଗୁଣ

ସେ ସ୍ୱଭାବରେ ଲାଜକୁଳା
ପ୍ରକୃତି, ସ୍ୱଭାବ

The essential qualities or characteristics by which something is recognized.

It is the nature of fire to burn.
The true nature of jealousy.
nature
८. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / संप्रेषण

अर्थ : किसी के अनिष्ट की कामना से कहा हुआ शब्द या वाक्य।

उदाहरण : गौतम ऋषि के शाप से अहिल्या पत्थर हो गयी।

पर्यायवाची : अभिशस्ति, अभिशाप, अवक्रोश, बददुआ, शराप, शाप, श्राप

କାହାରି ଅନିଷ୍ଟ କାମନାରେ କୁହାଯାଉଥିବା ଶବ୍ଦ ବା ବାକ୍ୟ

ଗୌତମ ଋଷିଙ୍କ ଅଭିଶାପରେ ଅହଲ୍ୟା ପଥର ପାଲଟିଗଲେ
ଅଭିଶାପ, ଅଭିସଂପାତ, ଅଭିସମ୍ପାତ, ଶାପ, ସଂପାତ, ସମ୍ପା, ସମ୍ପାତ

An evil spell.

A witch put a curse on his whole family.
He put the whammy on me.
curse, hex, jinx, whammy
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।